Maatschappij in crisis.
De Nederlander
Alexander Oey reisde door de Verenigde Staten om de stand van de economische
neergang op te nemen en te kijken wat men daartegen onderneemt.
De feiten zijn desastreus:
van de vijftig staten zijn er 46 bijna failliet, 13 miljoen Amerikanen zijn
werkloos, meer dan 45 miljoen mensen leven beneden de armoedegrens, het
nationale schuldplafond is verhoogd tot 15 biljoen dollar, het vertrouwen in de
federale overheid is lager dan ooit, salarissen van overheidspersoneel worden
niet betaald.
Oey begint bij het
Vrijheidsbeeld en vraagt een man naar de betekenis ervan. De man wordt niet
echt warm van vrijheid in een tijd van crisisgrote werkloosheid en, maar doet
er verder laconiek over. Dat hoort bij een democratie.
De socioloog Manuel
Castells die eerder al in Tegenlicht aan het woord kwam, onderzoekt hoe lokale
gemeenschappen het hoofd boven water houden.
In Great Barrington,
Mass., heeft men een eigen geldsysteem ontwikkeld, de BerkShares, gebaseerd op
de prijs van hout. Het idee komt van het New Economics Institute. Omdat de
prijs van hout echter fluctueert met de olieprijzen, worden lokale producten
als ahornsiroop en geitenkaas ingezet als tegenwaarde. Soepel loopt het nog
niet. Door het succes van het eerste jaar kon geld niet opnieuw geïnvesteerd
worden maar moest het teruggestort worden op een bank. Een fietsenmaker ziet
veel producten uit Zuid-Oost Azië in zijn zaak. Pas als de dollar valt krijgt
de regionale valuta meer kans, denkt hij.
Oey vraagt zich af of
een regio autonoom kan worden. Hij filmt de unpaving in Zuid Dakota en
Michigan. De wegen zijn te duur in het onderhoud. Men vertelt de bewoners niet
dat er geen nieuw asfalt komt. In Detroit heeft de gemeente door de
bevolkingsafname en de leegstand geen geld meer om alle publieke diensten te
verzorgen. In Austin, Texas, roept een onafhankelijke radiopresentator de
mensen op om zich te verenigen. Hij heeft geen vertrouwen in de overheid en
gaat zelfs naar het Capitool om in de grote hal de volksvertegenwoordigers toe
te spreken. Hij leeft off the grid omdat hij zich bedrogen voelt door de
energiemaatschappijen die hun prijzen verdubbelen. Hij heeft nu een windmolen.
Taylor, Texas in een spookstad. Wel is er een Super Wall Mart die eerst de
lokale economie met dumpprijzen om zeep heeft geholpen en toen de prijzen heeft
verhoogd.
Colorada Springs is een
van oudsher conservatieve stad, waarin de overtuiging leeft dat de overheid
geen banen schept. Sean Page, een voormalig Republikeins gemeenteraadslid,
bepleit organisatie op lokaal en staatsniveau. De Tabor law, een afkorting van
de Taxpayers Bill of Rights, wil de groei van de overheidsuitgaven aan banden
leggen. Politieagenten worden ontslagen en zwembaden sluiten. Men kan een bank
in het park of lantaarnpaal adopteren, maar vooral de arme wijken lijden
eronder, zegt een vrouw.
In Seattle is, zoals in
elke stad, een Occupykamp voor daklozen. Een gescheiden werkloze man bezint
zich op de toekomst. Hij werkte altijd zo hard dat hij daar nooit aan toe kwam.
Hij heeft laatst zijn kinderen op bezoek gehad die zich zorgen over hem
maakten.
In Naples, Idaho
propageren een vader en zoon Martin het overleven. Preppers worden ze genoemd.
Ze halen hout uit het bos en leggen in radiouitzendingen uit hoe men
zelfvoorzienend kan worden.
De Transition Town
Movement, die oorspronkelijk uit Engeland komt, heeft de stad Sandpoint, Idaho
als speerpunt gekozen. Men wil het centrum weer levendig en duurzaam maken
zonder grote winkelcentra. Er staat bijvoorbeeld een fietsenrek in de
hoofdstraat. Vrijwilligers zetten projecten op zoals een gemeenschappelijke
tuin, men probeert samen op een pragmatische manier problemen op te lossen. Men
laat het systeem los en bepaalt de eigen koers.
Oey concludeert dat
steeds meer mensen hun eigen weg vinden. Hij eindigt met de dakloze Lamar Hill
die een naamplaatje van zijn vader draagt die in de tweede wereldoorlog vocht.
Lamar redt zich wel.
Hier mijn blog van de uitzending van Tegenlicht van
september 2011 De metamorfose van de crisis met Manuel Castells.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten