Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



zaterdag 19 juli 2014

My America (2013), vierdelige programmaserie van Michiel Vos voor Canvas



Hoe wordt men Amerikaan?

De Nederlander Michiel Vos bevindt zich als VRT-correspondent vanaf het begin van deze eeuw veel in de Verenigde Staten. Hij trouwt met de dochter van Nancy Pelosi, de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, krijgt een zoon en wil Amerikaans staatsburger worden. Nadat hij slaagt voor de inburgeringstest, legt hij de eed af op Ellis Island, maar daarmee is hij er volgens hemzelf nog niet. Hoe wordt men Amerikaan? Dt is de hamvraag in de vierdelige programmaserie My America.

I My America

Vos gaat in gesprek met zijn vriend Bob Calo, die hem vertelt dat hij geen typische immigrant is, want die gaan naar Amerika uit noodzaak, vanwege armoede of omdat ze vervolgd werden vanwege hun geloof. Zo waren Bobs grootouders arme Italianen die Italië vaarwel zegden om in de V.S. een beter bestaan op te bouwen. Datzelfde geldt voor twee straatventers uit Afghanistan en een Pakistaanse dakwerker, die tegenwoordig de Amerikaanse droom najagen. Ze weten dat ze vanaf de grond moeten beginnen en hard werken.

Filmmaker Paul Verhoeven vluchtte in de jaren tachtig naar Californië omdat hij daar betere mogelijkheden had. Hoewel de sociale omstandigheden in Europa beter zijn, wordt er teveel gepraat, vindt hij. In Nederland gaat je hoofd eraf als je boven het maaiveld uit komt. Hij raadt Vos twee lessen aan: go with the flow en omring je met Amerikanen. Frontman Gene Simmons van Kiss voegt daar be a cameleon en reinvent yourself aan toe, zodat je wildste dromen kunnen uitkomen. Regisseur Phil Kaufman, een oom van Vos, legt uit dat er in Amerika nooit grenzen waren. Men kon altijd verder naar het westen trekken als het bestaan niet naar het zin was. De zoektocht naar geluk was legitiem. De conservatieven beschermen die nog steeds. Henry Kissinger geeft als vijfde en laatste les op: assimileren.

Bob Calo vindt dat immigranten een zegen zijn voor Amerika. De laatste groep, de hispanics, brengen nieuw bloed. Vos wijst hem op de enorme kloof tussen arm en rijk in de VS. Calo maakt zich daar vanaf door te zeggen dat men de loterij moet winnen of een bank beroven als men aan de armoede wil ontkomen en zich er anders bij moet neerleggen. Het is te hopen dat Vos in de komende afleveringen wat meer kritiek geeft, al is de kloof tussen de Amerikaanse en de Europese cultuur een realiteit.

II My other America

Zoon Thomas somt de namen van de Amerikaanse presidenten op in een liedje en legt op school de eed af aan de vlag. Zijn vader kan daar moeilijk aan wennen, maar vriend Chris Baldwin legt uit dat dit voor de noodzakelijke verbinding zorgt in een land met veel verschillende culturen. Baldwin neemt hem mee naar een evenement waarbij het witteboordenproletariaat zich mengt met lieden handenwerkers, zoals boeren en vrachtwagenchauffeurs.

Op de militaire academie West Point bezoekt Vos een afstudeerceremonie. Hij hoort dat militairen vaak terughoudend zijn om oorlog te voeren maar aangestuurd worden door incapabele politici met overspannen verwachtingen van de kracht van de VS, die andere landen zijn wil kan opleggen, zoals het smoke ‘m out van Bush in 2001.

New York City is een liberaal eiland in de VS, een stad met een sterke homo scène waar iedereen zijn dromen kan najagen. Een stijlguru zegt dat alles daar opgeblazen is. De bubble wordt door sommigen als Sodom en Gomorra gezien. Een modemevrouw zegt dat Vos wel Amerika in de armen moet sluiten maar ook de eigen achtergrond niet vergeten. Een Belg die een café heeft in Manhattan zegt dat hij wel een hamburger op de kaart moet zetten, anders komt men niet binnen.

Amerika is een mengeling van het een en het ander. Vos bezoekt de oude hippie Herb die al sinds 1974 off the grid in Woodstock woont en daar in hout handelt. Anders dan de Tea Party wil doen geloven, zoekt men daar rust. Er is land genoeg, zegt een andere bewoner. Herb heeft een wapen uit praktische redenen en is daarom tegen ontwapening. Vos vraagt zich af wat hij zelf in Manhattan doet. Zijn zoon weet, gegeven het liedje met de namen van de presidenten, meer van Amerika dan hij.

III My political America

Fundraising is de moedermelk van de Amerikaanse politiek. Onder het motto pay to play geven donoren geld om invloed uit te oefenen. Politiek donor Bruce Charash legt uit dat die invloed zich op drie manier kan uiten: om de eigen partij te bevoordelen en aldus gewenste veranderingen dichterbij te brengen, om zelf aan prestige te winnen of door te lobbyen. Zelf houdt hij zich bezig met de eerste twee vormen van beïnvloeding. Lobbyen noemt hij schadelijk voor het aanzien van de politiek, maar enorme geldstromen beïnvloeden inmiddels de presidentiële campagne. De super Policital Action Commitees zijn, anders dan de gewone Pac’s, niet aan een financiële limiet gebonden. Hoewel men het systeem, dat ook bij senaatsverkiezingen en die voor het Huis van Afgevaardigden werkt, verfoeit, blijft het bestaat omdat men er meer bij wint dan verliest. Een zetel in Iowa is gemakkelijk te verdienen dan een zetel in New York of Los Angeles omdat daar voor media-aandacht veel meer geld betaald moet worden. Donoren hebben geen werkelijke macht, maar geven meer de impressie ervan door bijvoorbeeld samen met de president op de foto te gaan. Als er nieuwe verkiezingen komen, hangen politici aan de telefoon voor meer geld.

Vos bezoekt met Anna Eshoo, de peettante van zijn zoons, het Congres. Eshoo is Democratisch Congreslid voor Sillicon Valley en moet op tijd aanwezig zijn voor een stemming omdat anders haar stem verloren gaat. Ze wordt nog altijd geïnspireerd door John F. Kennedy en vertelt dat het belangrijk is dat een politieke partij groepen kiezers achter zich krijgt. Ze vliegt naar Californië om naar aanleiding van een recent schietincident op een school, te debatteren over een wet die het wapengebruik aan banden moet leggen.

Vos leert kleiduiven schieten van een Democratisch Congreslid dat ook bij het debat aanwezig was en een opmerking uit de zaal dat men scholen moet bewapenen, pareert. Hij pleit voor meer controle. Vos verbaast zich erover dat vijftig jaar na de dood van JFK het wapenbezit nog steeds niet aan banden gelegd is. Het Congreslid wijt dat aan verschil van opvatting bij de Republikeinen. Een vriend van Vos vertelt dat de Republikeinen gegijzeld wordt door de Tea Party onder aanvoering van Sarah Palin.

IV Reborn in America

Het is wat afgezaagd om weer over de evangelische beweging te beginnen, al blijft die natuurlijk een factor van belang in de Amerikaanse samenleving. Vos portretteert de inmiddels overleden Jerry Faldwell en Tedd Haggard. Zij zijn beide boegbeelden van de beweging en hebben ook als overeenkomst dat ze beiden in een seksschandaal verwikkeld waren. Haggard toont Vos de schuur waarin hij in 2005 opnieuw begonnen is. Amerikanen, zegt hij, zijn niet te beroerd om een ander een tweede kans te geven. Een oorlogsveteraan vertelt Vos na een dienst van Haggard dat hij respect heeft voor mensen die door een storm zijn gegaan.  
De vroegere gouverneur van New Jersey, Jim McGreevey, die zelf ook met een seksschandaal te maken kreeg (Vos had beter kunnen onderzoeken wat daarvan de achtergrond is), legt uit hoe het komt dat de evangelische kerk zo groot is in de Verenigde Staten. Terwijl in Europa staat en godsdienst nauw met elkaar vervlochten waren, liet president Jefferson de inwoners vrij op dat gebied. Dat leidde tot een persoonlijk geloof in plaats van de geritualiseerde godsdienst in Europa.
Vos gaat met Haggard de natuur in van Colorado. Haggard geniet bij een snelstromende rivier. Op het platteland heerst anders dan in de steden een conservatisme en zijn de familiebanden sterk. Wapens zijn een noodzaak, bijvoorbeeld om coyotes weg te houden bij de kudde. Jim Buurman, die een representant is van dit soort Amerika, noemt New York een grap. Men kijkt neer op mensen zoals wij, zegt hij.

Vos vraagt de Belgische reclamemaker André Duval die onlangs is uitgeweken naar New York. naar het geheim van Amerika. Duval vat dat samen in vier woorden: the name, the game, the claim en the fame, die respectievelijk staan voor echtheid, nieuwe wereld, vrijheid en stars and stripes. Het heeft te maken met inclusiviteit. Je moet mee, zegt Duval. If you don’t go, you don’t get it. Vos blikt nog weer terug op de vergelijkbare visie van Gene Simmons en Paul Verhoeven uit de eerste aflevering. Haal alles uit jezelf. Gebruik je kracht. Het zijn slogans die tegenwoordig ook in Nederland opgang doen om de participatiemaatschappij te verkopen. Ook de zoons van Vos krijgen het good, better, best, never let it rest, until your good is better and your better is best er op school ingestampt. Vos zelf concludeert dat er nog veel werk voor hem aan de winkel is, al zal dat wellicht met een knipoog zijn.

Ik ga zo dadelijk zelf poolshoogte nemen in dat landelijke Amerika met in ieder geval met een geweldige natuur. Tot later.
    










Geen opmerkingen:

Een reactie posten