Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



zondag 6 juli 2014

A river changes course (2013), documentaire van Kalyanee Mam



Traditionele agrarische leefwijze in Cambodja op zijn retour

In fascinerende natuurbeelden van Cambodja laat Kalyanee Mam ons zien we een drietal vormen van agrarische productie zien, die hun langste tijd gehad lijken te hebben. Het gaat om de winning van palm en aardappelen in de jungle van Noord Cambodja, vis in de Tonlé Sap rivier in het centrale gedeelte van het land en de rijstwinning in een dorp dichtbij hoofdstad Phnom Penh.

In dit drieluik komen ook drie hoofdrolspelers voor: het meisie Sav, die de oudste is van een jong gezin en haar ouders veel werk uit handen neemt door zelf palmstengels naar huis te brengen en aardappelen op te diepen, de iets oudere jongen Sari die zijn vader helpt met vissen en de jonge vrouw Khieu die haar moeder helpt met de rijstoogst, maar later naar de hoofdstad gaat om bij te verdienen in de kledingindustrie. De fragmenten uit de verschillende gebieden lopen door elkaar heen en zorgen voor een levendige sfeer.

Sav en haar familie leven nog op de oude manier in de jungle. De vader vlecht manden en de moeder geeft de zuigeling de borst en ontluist een dochter. De witte en gele vlinders gaan in de vierde maand naar Laos om kleur te krijgen en komen in prachtige kleuren weer terug, zegt ze. Het hele gezin gaat naar een stroompje om water te putten en zichzelf en de kleren te wassen. De jungle wordt langzaam afgebroken waardoor hun levenswijze niet meer te handhaven is. De moeder denkt dat zij en haar baby ziek zijn geworden van het voedsel dat ze koopt en dat van anderen is of van het water dat verontreinigd is.

In de Tonlé Sap rivier zet de vader van Sari fuiken neer. Hij vangt vooral meerval die hij aan het eind van de dag verkoopt. Sari heeft niet lang op de middelbare sdchool gezeten omdat zijn ouders het financieel moeilijk hadden en offert zich op zodat zijn broertjes en zusjes naar school kunnen en niet, zoals veel dorpelingen, analfabeet te blijven. Tijdens de moesson worden de open zijkanten van het huis op het water gedicht met plastic. De oudere kinderen doen leerwerk, een jonger zoontje springt naakt in het water. Als hij eruit komt maakt zijn vader grapjes over zijn piemel. Erg preuts zijn ze niet, ondanks de moslimachtergrond. De visvangst valt later tegen. De vader wijt het aan de geringe wind. Tenslotte stuurt hij Sari tegen zijn wil naar een gekapt bos in het westen van het land om voor Chinezen een cassave plantage aan te leggen.

In het dorpje bij Phnom Penh plukt Khieu samen met haar moeder en anderen rijst, terwijl de karbouwen die, tijdens het planten van nut zijn, vrij lopen en storen. De moeder klaagt erover dat de oogst tegenvalt door gebrek aan regen en dat haar man als houthakker zijn geld verzuipt. Ze heeft geld geleend dat ze bij mondjesmaat aflost. Khieu behandelt haar vermoeide moeder met een soort schraaptechniek over haar lichaam. Na de oogsttijd wordt ze naar Phnom Penh gestuurd om een centje bij te verdienen. Op verzoek van haar moeder komt ze voor het plantseizoen weer terug. De omstandigheden in de hoofdstad waren niet optimaal. Khieu vond dat ze door het werken voor een ander twee levens leidde. Als ze terug is ziet ze tractoren die het land bewerken in plaats van de karbouwen. Ze zou het liefst zien dat ze in haar dorp een fabriek zou komen, waardoor ze licht zouden hebben, geld en winkels. 

De zeer betrokken Kalynee Mam praat op het eind van de documentaire nog met Sari over hetgeen hij eerder tegen haar vertelde, namelijk dat hij graag een diploma had gehaald waarmee hij goed betaald werk had gevonden zodat hij een stukje land voor zijn ouders zou kunnen kopen. Het werk voor de Chinezen valt hem tegen. Hij had liever een kantoorbaan gehad, zegt hij met spijt.

Volgens de begeleidende tekst zou de documentaire gaan over de bedreiging van de traditionele agrarische leefwijze in Cambodja, maar dat kon ik niet aan de commentaarloze beelden aflezen. De rivier verandert inderdaad zijn loop, maar doet dat steeds. Wat de huidige omstandigheden zoveel slechter maakt, wordt in deze documentaire niet helemaal duidelijk. Daarover biedt de documentaire Darwins nightmare van Hubert Sauper over de agressieve baars in het Victoriameer, die de vissers werkloos maakt, meer helderheid. Maar een mooie documentaire is het zeker. 

Hier de trailer, die begint met de jonge Sav die met ontbloot bovenlijf een palmstengel kapt en in handzame stukken snijdt.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten