Cyborgs among us (2017), documentaire van Rafel Duran

Verbetering van het lot van gehandicapten leidt tot verbetering van de mens

De Spaanse filmmaker Rafel Duran, in het gewone leven bekend als Rafel Duran Torrent, verdiepte zich in de beweging die mens en machine wil laten samensmelten waardoor een cyborg ontstaat. De wetenschap houdt zich hiermee bezig als een natuurlijk gevolg van het verbeteren van functies van gehandicapten, maar ook amateurs laten zich niet onbetuigd. Net als in de tijd van de opkomst van internet zijn er vele individuen en groepjes die hun eigen ideeën over de samensmelting in praktijk brengen.

Het concept cyborg ontstond in de jaren zestig toen ruimtewetenschappers een verband legden tussen cybernetica en het organisme. Dat leidde al tot een samensmelting van de naam. Het was de bedoeling dat cyborgs in staat zouden zijn om buiten de aarde te leven, maar de ontwikkeling daarvan werd gestuit door NASA die een heel andere kant op dacht en ruimtevaarders in capsules en pakken stopte.

Een van de meest opvallende personen in de documentaire is de Brit Neil Harbisson (zie foto) die kleurenblind is sinds zijn twaalfde en een antenne op zijn hoofd draagt waarmee hij kleuren kan horen. Hij noemt zichzelf een cyborg, trekt veel bekijks met zijn wonderlijke verschijning en maakt daardoor gemakkelijk contact met vreemden. De antenne werd in de loop van de tijd aanzien voor heel veel verschillende instrumenten aangezien. Zelf zegt hij dat met de antenne een beter contact met de natuur heeft.

De Duitser Enno Park had een ernstig gehoorprobleem en heeft daarom implantaten laten inbouwen. Deze klinken holler maar men went eraan. Hij zou wel meer mogelijkheden willen verkennen zoals die van ultrageluid maar krijgt daar van de audioloog geen toestemming voor.

Een Zweedse vrachtwagenchauffeur moest na een auto ongeluk zijn arm missen en kreeg in 2013 een bionische arm, ontwikkeld door een Mexicaanse wetenschapper, die zelfs tastzin bezit 360 kan graden draaien, waardoor de mogelijkheden groter zijn dan met een gewone arm. De Zweed doet mee aan een Cybathlon in Zwitserland waar hij het opneemt tegen anderen die ook armprothesen dragen. Ze moeten gewone dagelijkse handelingen verrichten zoals het aandraaien van een lamp. 

De technische mogelijkheden breiden zich in snel tempo uit. Verlamde personen krijgen weer bewegingsmogelijkheden door een exo skelet en er zijn mogelijkheden om de hersenen commando’s te laten geven aan kunstledematen waardoor men zelfs een glas water naar de mond kan brengen.

De nieuwe mogelijkheden zijn koren op de molen van de zogenaamde biohackers, die vingermagneten en andere sensoren bij zichzelf laten inbrengen in tattooshops, al is dit illegaal. Ze werken samen om op de hoogte te blijven van nieuwste ontwikkelingen en krijgen ook aandacht vanuit de wetenschappelijke hoek, waar men onder andere bezig is met cranscraniale stimulatie die de cognitieve functie verbetert. Op de toepassingen voor mensen met Parkinson volgen verbeteringen van deze functie bij gewone mensen. De implantaten worden steeds kleiner waardoor ze kunnen samenwerken met menselijke organen.

De mensen die met deze materie bezig zijn, verenigen zich om de positie van de cyborgs te verbeteren en lotgenoten te helpen. Park sprak daartoe het Europese parlement toe. Volgens hersenwetenschapper Paul Verschure, werkzaam aan de universiteit van Barcelona, zegt dat regulatie van de mogelijkheden nodig is om de grenzen niet uit het oog te verliezen. Deze visie is niet besteed aan de transhumanist en Amerikaans presidentskandidaat Zoltan Istvan die eerder te zien was in de zesde aflevering van Robo sapiens. Die ziet zelfs mogelijkheden om de dood te verslaan.  

Hier de trailer, hier mijn bespreking van Robo sapiens, hier de Twitterpagina van Rafel Duran.