Over het restaureren van oude spirituele afbeeldingen
In zijn eerste lange documentaire belicht de Nederlander
Tobias Reeuwijk een aspect van het Bhutaanse boeddhisme dat niet vaak onder de
ogen wordt gebracht. Het gaat over zogenaamde thangka’s, voorstellingen van
spirituele of historische aard die een zegening moeten brengen aan degene die
deze voorstellingen tijdens de meditatie gebruikt. De guru die op de afbeelding
staat, schenkt daarmee zijn kracht, zoals de guru die in de titel genoemd
wordt, die met duizend helpende handen afgebeeld wordt.
Deze thangka’s die overal in kloosters in Bhutan te vinden
zijn, zijn vaak in slechte staat en dienen gerestaureerd te worden om een
belangrijk cultureel erfgoed veilig te stellen. Eerder werden ze als altaren
door rondreizende monniken meegedragen door het moeilijk begaanbare terrein
waar Bhutan voor een groot deel uit bestaat, aldus de knappe prinses Ashi
Kesang (zie foto) die geschiedenis gestudeerd heeft en veel van de achtergrond van de
thangka’s weet. Ze assisteert restaurateur Eddie Tenzin, die oorspronkelijk uit
Japan komt en tijdens een reis met zijn ouders door Bhutan gegrepen werd door
de thangka’s en van de restauratie zijn levenswerk wilde maken. In de snelle
wereld waarin wij leven is het goed om daar ook afstand van te nemen en zich te
concentreren op het restaureren van eeuwenoude tangka’s.
Ashi vertelt haar jonge zoon over de afbeelding van Rinpoche
die in de twaalfde eeuw de demonen verdreef en als een tweede Boeddha gezien
wordt. Ze zegt dat de goeroe helpt bij het omgaan met tegenslag en
mislukkingen, maar dat deze verhalen in de moderne wereld minder in tel zijn
dan de videogames en de vele informatie van de nieuwsmedia.
Zij stelt dat het in haar spirituele traditie van belang is
om bezig te zijn met een voorbereiding op de dood, om straks in een beter leven
herboren te worden of zelfs om verlicht te raken. De tangka’s als
representaties van de goden kunnen daarbij helpen.
Tenzin zegt dat men vroeger de oude thangka’s verving door
nieuwe, maar dat inmiddels de oude voorstellingen beter op waarde geschat worden.
Ze zijn minder mechanisch en bevatten meer gezichtsuitdrukking dan de nieuwe voorstellingen.
Hij begeleidt een aantal afgestudeerde schilders van de opleiding tot tangka schilder,
waar men oudere en nieuwe versies van de tangka’s leert maken. Een van hen heet
Tsering, die eerst niet zoveel belang hechtte aan de restauratie en ook niet
zoveel van Tenzin begreep, maar gaandeweg van het werk toch in de greep komt.
Tenzin die wil dat de restauratie op van tevoren
vastgestelde wijze gebeurt en met de beste materialen heeft zich er bij
neergelegd dat de Bhutanen daarover een andere opvatting hebben dan Amerikanen
die willen dat van de renovatie niets te zien is. Hij heeft zich daar bij
neergelegd, omdat hij zichzelf in dienst stelt van het Bhutaanse volk.
Ashi legt uit dat het gaat om respect.
Restaurateur Richen is naar Hawaii geweest om zich daar verder
te bekwamen in de techniek en ging meteen surfplanken beschilderen om daarmee
geld op te halen voor de restauratie die veel geld kost. Amerikaanse fondsen
zorgen ervoor dat men niet het hoofd boven water kan houden. Aan het eind van
de documentaire vertelt Ashi dat haar familie het nodige bijdraagt om het
proces van restauratie voort te kunnen zetten. Daarnaast worden in nieuwe
kloosters ook nieuwe schilderijen gewerkt om te zorgen dat de cultuur niet stil
blijft staan maar verder leeft. Het oprichten van een educatief centrum moet
zorgen voor uitwisseling van ervaringen en inzichten.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten