Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



vrijdag 1 juni 2012

Recensie: De waterverkoper (2012), Geert van der Kolk


Het leven van een bootvluchteling

De roman handelt over de arme Haïtiaanse jongen Nodieu, geboren op Île à Vache in het zuiden van Haïti. Zijn moeder heeft van meerdere mannen kinderen. Nodieu denkt dat de blanke Hubèrt zijn vader is, maar het kan ook de crimineel Tibidín zijn. Wanneer hij op negenjarige leeftijd ziet hoe Tibidín enkele mannen vermoordt, wordt de jongen naar Port au Prince gebracht en verkocht als restavec. De term komt van het France rester avec, wat logeren betekent, maar in de praktijk wordt de term voor slaven gebruikt.

In de eerste hoofdstukken vliegen de namen in hoog tempo namen rond en ook de tocht naar Port au Prince staat bol van de plaatsnamen die de lezer waarschijnlijk niet meteen kan traceren. Een landkaartje in het boek was handig geweest.  

In Port au Prince wordt Nodieu gedwongen om waterzakjes te verkopen op kruispunten in de stad. Hij besluit weg te lopen en komt op straat met gangsters in aanraking. Uiteindelijk belandt hij door een ongeluk in het ziekenhuis, waarna hij wordt opgevangen in een weeshuis van een Nederlandse vrouw. Hij loopt opnieuw weg om terug te keren naar zijn eiland. Daar besluit hij een kantè, een boot, te bouwen, waarmee hij naar Florida vlucht. Kantè komt van quand on trouve la terre. De Haïtianen denken dat men, wanneer men als vluchteling een land weet te bereiken, men daar mag blijven. Wordt men op zee opgepakt, dan moet men terug. Ook van deze reis was een kaartje handig geweest. Hieronder een eigen afbeelding van Google Earth:



De lezer komt veel te weten over de leefomstandigheden van arme Haïtianen, over criminaliteit en hun bijgeloof. Het verhaal begint zakelijk en lijkt dan eerder op non-fictie dan op fictie.

Nodieu vertelt zijn verhaal in de ik-vorm, wanneer hij als achttienjarige in een doorgangskamp in Amerika een verslag moet schrijven voor de advocaat van Tibidín. Talloze zinnen beginnen met: ‘Een bijzonderheid van Haïti is …’ Deze zin wordt afgemaakt met voor de hand liggende feiten: dat de kinderen op straat doodgaan, de kerken klein zijn, je het water niet kunt drinken, veel mensen lezen noch schrijven kunnen, etc. Dit soort educatieve opmerkingen doet denken aan een kinderboek.

De blanke weldoenster van het weeshuis kreeg zaken voor elkaar door te bellen. Als een plan mislukte, bedacht ze snel een nieuw plan, zodat ze niet over de mislukking hoefde na te denken. Zo zijn er meer naïeve beschrijvingen, bijvoorbeeld als Nodieu met zijn boot in Palm Beach aankomt en overal paleizen ziet.

Met vooruitblikken als: ‘… toen ik negen jaar oud was gebeurde er iets wat mijn leven geheel veranderde,’ wordt gepoogd spanning te creëeren, maar echt onderhoudend wordt pas na zijn terugkeer op het eiland, wanneer Nodieu betrokken wordt bij een proces rondom Tibidín. Niemand zegt of doet iets zomaar en de slimme Nodieu weet de bedoeling van de mensen knap te ontrafelen.

De waterverkoper is een boeiend relaas over de misère van Haïti, dat begint als non-fictie en dat eindigt als een roman met soms kinderlijke trekjes.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten