Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



maandag 25 juli 2011

Margaux Fragoso over Tijger, tijger, VPRO-boeken 15 mei 2011


Een slachtoffer van seksueel misbruik laat zich horen.

Wim Brands blaast de loftrompet over het debuut van Margaux Fragoso. Haar autobiografie is prachtig geschreven, beklemmend en in veel landen uitstekend ontvangen. Brands wijst de kijkers er voor de duidelijkheid op dat er tissues op tafel staan omdat ze beiden last hebben van hooikoorts en niet vanwege het onderwerp, al zou dat niet eens zo vreemd zijn.

Fragoso maakt echter niet de indruk zo dadelijk in huilen uit te barsten. Ze praat snel, op één toon raffelt ze haar verhaal af, ik neem aan dat ze de antwoorden al zo vaak heeft gegeven de afgelopen maanden, sinds het uitkomen van Tiger, tiger. Wat bezielt zo’n jonge vrouw om haar kwetsuren aan de openbaarheid prijs te geven? Het boek was bedoeld als verwerking, had ik al begrepen en ze is daarmee zo te zien nog niet genezen.

Brands vraagt haar wanneer ze op het idee kwam voor het boek. Dat was na de zelfmoord van Peter Curran, die haar misbruikte, zegt Fragoso. Daarvoor probeerde ze altijd de chaos te ontlopen. Ze wist dat het niet normaal was, wat haar overkwam, maar ze ontkende de werkelijkheid gewoonweg. Ze rationaliseerde het misbruik weg door excuses ervoor te bedenken. Ze was pas zeven jaar oud toen ze op een zomerdag in 1985 de toen 51-jarige Peter samen met haar moeder in een zwembad ontmoette. Ze vond hem meteen aardig. Hij was voor haar een vaderfiguur, omdat haar eigen vader vaak erg bars tegen haar deed.

Peter was aardig en monsterlijk tegelijk en altijd erg complimenteus tegen haar labiele moeder. Hij wilde dat Margaux vrolijk was, naar hem lachte. Het is nog steeds verwarrend voor haar dat iemand zo kon zijn. Ze heeft ingezien dat identiteit naar gelang de situatie kan veranderen. Haar boek gaat over haar tanende zelfgevoel, haar verkruimelende identiteit. Ze voelde zich niet verbonden met anderen, miste eigenwaarde.

Brands: hoe lang ging dat door? Fragoso geeft daarop geen antwoord, maar vervolgt haar eigen verhaal: Peter wilde haar lichaam als verjaardagscadeau. Het is niet moeilijk voor een roofdier om een kind aan de haak te slaan, zegt ze.
(Uit andere informatie weet ik dat het misbruik doorging tot de dood van Curran, toen Margaux tweeëntwintig jaar oud was, dus vijftien jaar lang.)

Brands: voelde je je gemanipuleerd?
Soms in een flits, zegt Fragoso. Haar geesteszieke moeder dacht dat Curran de incarnatie was van Christus.

Brands: hoe moeilijk was het om woorden te vinden voor het misbruik?
Fragoso zegt dat het een jaar duurde voor ze zover was, het hele schrijfproces duurde acht jaar. Eerst liet ze de seksuele scènes weg, maar later realiseerde ze zich dat ze die er niet buiten kon houden. 

Brands: herlas je je dagboeken?
Fragoso: ja, en ook de brieven van Peter met details over wat we aten.

Brands: welke indruk krijg je daaruit over jezelf?
Fragoso: van iemand die onder een betovering leeft. Het is steeds moeilijk om te herlezen. Het was zo'n desillusie.

Brands: wat zou je hem nog willen vragen als hij nog leefde?
Fragoso: waarom zette je me zo onder druk?

Brands: weet je het antwoord?
Fragoso: hij zou zeggen dat hij het deed omdat hij van me hield.

Fragoso zegt dat ze inmiddels al een ander boek heeft geschreven, dat niet over seksueel misbruik gaat. Uit een interview met de Volkskrant begrijp ik dat het over New Orleans gaat.

Het is dapper van haar om ten strijde te trekken, maar het heeft ook iets treurigs. De openbaarheid die ze zoekt zal waarschijnlijk haar diepe wonden niet helen. Er is meer nodig om in balans te raken.  

Boekhandel Athenaeum plaatste een hoofdstuk uit Tijger, tijger op de site: http://www.athenaeum.nl/boek-van-de-nacht/margaux-fragoso-tijger-tijger/

Dit bericht is aangepast op 29 juli 2011 om 9:48 uur, verder op 24 januari 2012 om 10:12 uur. 


Geen opmerkingen:

Een reactie posten