Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



zaterdag 2 januari 2016

Speeches, Rosaria Costa –Schifani (2015), programma van Jos de Putter


Dramatische oproep aan de maffia om wreedheden te staken

Jos de Putter Roel van Broekhoven, Maaik Krijgsman en Stefanie de Brouwer voerden met Speeches een mooi idee uit, namelijk om twaalf belangrijke speeches van mensen in een context te plaatsen. Elke speech heeft zijn verhaal, luidt de ondertitel van zijn programma dan ook. De aflevering met Rosaria Costa –Schifani, de vrouw van een lijfwacht van een rechter die opgeblazen werd door de maffia, is daarvan een goed voorbeeld. Haar speech is indrukwekkend en de omstandigheden waarin ze die hield, zijn nog geen verleden tijd. Met archiefbeelden en terugblikken van Rosaria en andere betrokkenen wordt de geschiedenis teruggehaald.

Vito Schifani was een van de lijfwachten die rechter Giovanni Falcone in mei 1992 op zijn weg door Sicilië begeleidde toen de maffia van Casa Nostra een bom onder de snelweg liet ontploffen, waarbij de rechter, zijn vrouw en enkele lijfwachten onder wie Schifani om het leven kwamen. Het rouwbeklag in de kathedraal van Palermo was groot. Rosaria was doodsbedroefd, want ze was zeer gelukkig geweest met haar man, die al van plan was om de politie te gaan verlaten. Haar lijden bij de doodskist is hartverscheurend om te zien. Ze deed een indringend beroep op leden van de maffia die ook tijdens de uitvaartdienst in de kerk aanwezig waren om berouw te tonen en zich te laten vergeven.

Pastoor Rattoballi stond naast haar toen ze haar oproep deed. Hij was een neef van Schifani en vond net als anderen in de bomvolle kerk dat er iets tegen de maffia ingebracht moest worden. Hij schreef daarom een brief die hij, na toestemming van de kardinaal die de dienst leidde, aan Rosaria gaf. Ze vond de tekst echter niet sterk genoeg en maakte er een eigen verhaal van, zelfs toen men de microfoon bij haar weghaalde. ‘Hebben jullie de moed te veranderen? Jullie moeten veranderen,’ zei ze letterlijk. Ze sprak de schuldigen direct op hun geweten aan. ‘Ik vergeef je, maar je moet daarvoor wel op de knieën.’  

Haar oproep maakte zoveel indruk dat spijtoptanten zich aangaven bij de politie die daarop weer anderen kon arresteren. De spijtoptanten kregen het daarmee niet gemakkelijk. Een van hen, Luigi Boneventura, zegt dat de woorden van Rosaria hard bij hem aankwamen, maar hij is zijn leven sindsdien niet zeker meer en in een andere stad woont, maar door de overheid op geen enkele manier wordt bijgestaan. Er werd al eens een aanslag op hem gepleegd en men deed een poging om hem te vergiftigen, waardoor hij als een ten dode opgeschrevene leeft.

De tachtigjarige fotografe Letizia Battaglia die al haar hele leven de daden van de maffia fotografeerde, maakte geen foto’s in de kerk maar portretteerde wel Rosaria met haar ogen dicht, waarmee ze haar aanklacht tegen de wreedheid des te duidelijker in beeld bracht (zie foto). Ze herinnert zich de heldere, krachtige stem van Rosaria in de kerk, waarmee ze de maffia als de schuldige aanwees en gerechtigheid vroeg. Battaglia weet van de medeplichtigheid van de kerk bij de activiteiten van de maffia. De heilig verklaarde Padre Pio is hun symbool.

Twee maanden later werd ook nog een andere rechter, Borsellino, vermoord. Hij had haar eerder verteld dat de moordenaar vaak achter de kist staat en dus in de directe nabijheid is. Volgens Rattoballi moest Rosaria doorgaan om de muur van zwijgen te doorbreken. Bonaventura zegt dat de aanslag op Falcone een directe oorlogsverklaring van de maffia tegen de staat was en dat de huidige maffia door de vervlechting met overheid en kerk twintig jaar later nog springlevend is. Het maakt het gevoel van machteloosheid alleen maar groter.

Hier de site van de VPRO met daarop de Speeches uit deze twaalfdelige serie.  

Geen opmerkingen:

Een reactie posten