Een leven dat komt aanwaaien
De gracieuze Anouk Aimée (Parijs, 1932) heeft niet zelf haar
beroep van actrice gekozen. Ze wilde eigenlijk balletdanseres worden maar werd
op haar dertiende al gevraagd voor de film. In La maison sous la mer (1946) speelde ze de rol van Anouk, een naam
die ze hield. Jacques Prévert, die speciaal voor haar Les amants de Vérone (1949) schreef, voegde daar Aimeé aan toe. Een
toevoeging die haar wel beviel, want als ze niet geliefd was kon ze niet
spelen. Wellicht speelde die behoefte geliefd te zijn ook wel mee vanwege haar
gebroken jeugd.
Ze werd geboren als dochter van een joodse acteur Dreyfus, die
zich beroepsmatig Henry Murray noemde en die gespaard bleef voor de kampen door
de goedwillendheid van een Duitser die zich moest vergewissen van zijn
identiteit. Hij was een socialist en vertelde haar vaak over Léon Blum. Anouk
zelf werd op de lagere school aangehouden door een Duitser nadat schoolgenoten
tegen hem gezegd hadden dat ze een joodse was. Hij bracht haar naar haar
grootmoeder bij wie ze woonde omdat haar ouders gescheiden waren. Oma leed
vanaf die dag aan suikerziekte. Aan een gedenkteken op een muur is te zien dat
er uit de wijk veel joden werden weggevoerd. Met haar katholieke moeder, die ze
een sterke persoonlijkheid noemt, maar die verder niet getypeerd wordt, ging ze
naar peetouders in Barbezieux, waar ze in de documentaire naar
terugkeert om een gedenksteen te onthullen en zich op te werpen als peetmoeder
voor enkele dorpskinderen. Ze bleef gespaard toen het huis van de familie in Marseille werd gebombardeerd
terwijl Aimée op school zat. Ze werd opgevangen door restauranthouders en maakte in Marseille de bevrijding mee. De soldaten leken wel vier meter lang.
Behalve deze boeiende biografische elementen gaat de
documentaire van filmproducent Dominique Besnehard en de feministische
psychoanalytica Muriel Flis-Trèves die in het Nederlands Anouk Aimée, een actrice met stijl
heet, vooral over de talloze films waarin Aimée speelde. Haar filmleven is grof
gezegd in drie tijdsperiodes op te delen, die gelijk lopen met haar huwelijken.
Ze was van 1951 tot 1954 getrouwd met filmregisseur Nikos Papatakis en kreeg
met hem een dochter, Manuela, over wie we verder niets horen. Ze werd in die
jaren gevormd in het artistieke milieu in Parijs, waar ze onder andere Raymond Queneau
en Simone de Beauvoir ontmoette en met Jean Genet een levenslange vriendschap
sloot.
Een tweede belangrijke periode voor haar ontwikkeling werd
ingeluid door de ontmoeting met Fellini die haar meteen wilde voor La Dolce Vita (1960). Ze kon het goed
met hem vinden en ook met Marcello Mastroianni en ging van het acteren houden. Ze
voelde zich vrij. Fellini vroeg haar meteen voor Otto e mezzo (1963). Tussendoor speelde ze in 1961 de rol van Lola in de gelijknamige film (zie foto), geregisseerd
door Jacques Demy. Ze nam daarmee afstand van rollen van het onschuldige
meisje, maar vond wel de onzekerheid van Lola prettig. Claude Lelouch, die zich
nog steeds erg flirterig ten opzichte van Aimée gedraagt, haalde haar en haar
dochter terug naar Frankrijk voor Un
homme et une femme (1966) met Jean-Louis Trintignant dat een groot succes
werd. Ze werd verliefd op de componist, trouwde met hem en nam gas terug,
ondanks de vele rollen die haar werden aangeboden. Ze speelde nog wel met Yves
Montand in Un soir, un train (1968) van
de Belg André Delvaux en in Amerikaanse producties.
Na haar huwelijk met de Britse acteur Albert Finney bleef ze
zeven jaar uit het zicht van de camera’s en wijdde zich aan het huishouden. Claude Lelouch haalde haar weer terug
voor een rol in Si c’était à refraire
(1976) samen met Catherine Deneuve. Aimée was blij weer terug in de filmwereld te
zijn. Haar collega’s bleven haar vrienden. Ze deed mee in Salto nel vuolto (1979) van Marco Bellochio, werd model voor het
Parijse modehuis Ungaro, maar zette zich ook in voor kinderen. Op 75-jarige
leeftijd speelde ze een kampgevangene in Auschwitz-Birkenau in La petite prairie aux bouleaux (2002)
van Marceline Loridan. In deze laatste periode toont ze zich betrokken bij de
wereld en het leed.
Hier
de Franse trailer.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten