Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



zaterdag 3 november 2012

In de macht van China, Tegenlicht, 29 oktober 2012


Angstige leiders gooien broodjes naar het volk

Het achttiende partijcongres van de Communistische partij in China komt eraan. Er wordt een nieuw politbureau gekozen, een nieuwe president, een nieuwe premier en een nieuwe legerleiding. Voormalig correspondent van NRC Handelsblad Floris-Jan van Luyn probeert er achter te komen wie er aan de macht zullen komen. Hij heeft zich verschanst in een kelder in Hong Kong met foto’s van kandidaten aan de muur.

De charismatische Bo Xilai (zie foto) zal daar niet bij zijn. Hij werd in maart door de zittende president uit zijn functie ontheven na een al te ambitieuze carrière. Zijn vrouw werd gearresteerd op beschuldiging van moord. Daarachter hangt een facade van eenheid. China-watcher Willy Lam ziet geen machtsstrijd tussen de kandidaten ontstaan. Xi Jinping is de gedoodverfde nieuwe partijsecretaris. Hij is de minst controversiële kandidaat in een tijd van onvermogen een koers te bepalen. Politici hongeren naar macht. Dat wordt een doel in zichzelf. Je kunt beslissen over het lot van miljoenen mensen. Een kans om voor God te spelen.

Floris-Jan vraagt zich af hoe men bovendrijft in de grootste partij van de wereld. Journalist Ching Cheong, die drie jaar vast zat, zegt dat de individuele leiders aardig zijn, maar nooit afwijken van de partijlijn en daarom tot gruweldaden in staat zijn. In Zhongnanhai, het Chinese Kremlin, bestaat de ongeschreven regel dat men geen contact met elkaar heeft. Net als in een dictatuur heerst er wantrouwen tussen de leiders. De angst onder het volk wordt door hen gecreëerd.

Floris-Jan bekijkt beelden van een veertigdelige televisieserie over corruptie onder de leiders, om te begrijpen hoe de werkelijkheid is. Hij zou in hun hoofden willen kruipen om te weten wat zich daarin afspeelt en gaat naar psycholoog Zheng Lifeng, die leiders in zijn spreekkamer krijgt. Hij zegt dat ze zich gedragen als slechte ouders en soms ook, zoals Bo Xilai, als rebelse tieners. Bo was tijdens de Culturele Revolutie een Rode Gardist en schopte zijn vader die een leidende functie bekleedde. Dat kille maoïsme van hem is op dit moment ongepast.

Floris-Jan weet dat de nieuwe generatie leiders dezelfde ervaringen heeft gedeeld als Bo. Hij praat daarover met Wu Guoagang, de vroegere adviseur van Zhao Ziyang die in Victoria, Canada woont. Hij zegt dat na het gewelddadige optreden tegen demonstranten op het Tiananmenplein in 1989 de moraal en het idealisme de kop zijn ingedrukt. Het is wachten op een leider die niet kleurloos is. In New York woont de Chinese dissident Wang Juntao. Volgens hem kun je in China niet zeggen wat je denkt. Ingewikkelde antwoorden, die in de Verenigde Staten op een gestoorde geest zouden wijzen, zijn in China gewenst. De leiders hebben geen visie op de toekomst. Flexibiliteit wordt gezien als politieke volwassenheid. Geduld wordt beloond. Veel mensen staan achter Bo Lixai.

Floris-Jan vindt dat laatste verwarrend en gaat naar burgeractivist Chen Guancheng die in mei j.l. naar de Amerikaanse ambassade vluchtte en toestemming kreeg om naar Amerika te gaan. Volgens hem wordt het volk misleid door mooie woorden, die niet worden omgezet in daden.

Floris-Jan komt met een bedreigd gevoel terug in Hong Kong. Medewerkers van hem werden ondervraagd door de geheime politie. Om een antwoord te krijgen op de vraag hoe stabiel de leiding is gaat hij opnieuw naar Willy Lam, die spreekt over een black box als het gaat om de manier waarop besluiten tot stand komen. De tweede economie ter wereld wordt geleid door een dynastiek systeem, zoals het vroegere keizerrijk. Na 1989 is de politieke legitimiteit verzwakt. Openheid is gewenst. Omdat niemand meer gelooft in het communisme wordt, om zichzelf als leiders te handhaven, ingezet op het nationalisme. Het Westen krijgt door de propaganda een te rooskleurig beeld van China. Het Westerse bedrijfsleven houdt door vriendjespolitiek het systeem in stand.  

Wu zegt dat geld het nieuwe ideaal is. Het moreel corrupte regime is sterk afhankelijk van economische groei om het volk tevreden te houden. De mensen missen steeds meer een geest en een ziel, zegt hij tot zijn verdriet.

Wat overblijft is een beeld van angstige leiders die broodjes naar het volk gooien. Dat is een eenzijdig en negatief beeld, maar wel realistischer dan de facade die de partij toont. De leiding lijkt rimpelloos als water, maar met een ondoorgrondelijke diepte.      

Hier veel meer informatie over de uitzending en de erin optredende personen.    

Geen opmerkingen:

Een reactie posten