Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



woensdag 7 maart 2018

Filmrecensie: Soleil trompeur (1994), Nikita Mikhalkov


Rechtgeaarde communist bedreigd door jeugdliefde van zijn vrouw

Sommige films kan men net zo vaak zien als men wil zonder dat ze gaan vervelen. Dat geldt zeker voor Soleil trompeur ofwel Burnt by the sun ofwel in het Russisch Utomlennye solntsem. De energie spat eraf bij hoofdrolspeler Sergej Kotov, een voormalig generaal van het Rode Leger, gespeeld door regisseur Nikita Mikhalkov zelf. Kotov heeft zich in de jaren dertig teruggetrokken in een dorp waar kunstenaars en schrijvers wonen. Hij heeft daar met zijn jonge vrouw Maroesja hun engelachtige dochter Nadja verwekt heeft, die inmiddels zes jaar oud is.

Soleil trompeur begint met een epische scène, waarin een jongen naar huis rent omdat er een divisie tanks voor het graanveld van het dorp staan. Meteen wordt Kotov erbij geroepen die samen met vrouw en dochter in de sauna ligt, maar zijn gezag in zet om ervoor te zorgen dat de tanks rechtsomkeert maken.

Er is veel aandacht voor de grote, extended, familie, waaronder een professor en twee oma’s van Maroesja die in het huis wonen waar de kleine Nadja zich als een ster te midden van de volwassenen beweegt. Zij is ook degene die Mitja voor het eerst ziet, de jeugdvriend van Maroesja, die zich met een hoge hoed en een ronde zonnebril schuilhoudt in een voorbijkomende fanfare die de lof brengt aan Stalin en de zeppelinbouw.

Hij zegt dan wel dat hij getrouwd is en drie kinderen heeft, maar dat blijkt een leugentje om de familieleden en vooral Kotov en Maroesja niet op stang te jagen. Langzamerhand krijgen we te horen dat Maroesja eerder een zelfmoordpoging heeft gedaan omdat ze ziek was van het vertrek van haar geliefde en dat ze daarom maar met de rechtgeaarde communist Kotov trouwde.

Mooi is een scène waarin de hele familie naar het meer gaat om te baden en Mitja die samen in het water gaat met Maroesja onder water verdwijnt en haar opvangt aan de rand waar ze onbespied door de blikken van anderen van gedachten kunnen wisselen over het verleden. Kotov is in de tussentijd met Nadja aan het roeien dus die heeft geen idee van de toenadering. Dat komt later als Mitja met een zuurstofmasker op achter de piano kruipt om vrolijke deuntjes te spelen, waar door de anderen op gedanst wordt, behalve door Kotov, die in zijn eentje alvast aan de lunch begonnen is.

De spanning neemt toe als Mitja aan Nadja een sprookje vertelt, dat sterk doet denken aan zijn eigen geschiedenis, terwijl de anderen op de achtergrond toeluisteren. Later hoort Maroesja van Kotov dat hij hem naar het front gezonden heeft, al had hij volgens Kotov nog wel een andere keuze. De geslepen blik van Mitja vertelt echter een ander verhaal. Beide mannen doen hun best om Nadja op hun hand te krijgen.

Een running gag in de film komt van een verhuizer met allerlei huisraad achterin zijn wagen. Hij vraagt door de hele film heen naar het adres waar hij moet zijn maar niemand kan hem helpen. Op het eind blokkeert hij de weg omdat hij geen benzine heeft, juist op het moment dat Mitja met een stel leden van de geheime dienst Kotov naar Moskou wil brengen om hem daar door het slijk te halen.

Prachtig is het vaderlijke contact van Kotov met Nadja, de enorme afbeelding van Stalin vastgemaakt aan een zeppelin en het surrealistische beeld van de zon die als een bolbliksem door het landschap en het huis scheert en ergens in het bos een stel bomen doet ontbranden. Alles bij elkaar een plaatje van een film.  

Hier de trailer op de site van Allocine, hier mijn bespreking van Siberiade (1979) waarin Mikhalkov de rol van Aleksei speelt. Deze film werd geregisseerd door zijn oudere broer Andrej Konchalovsky. In 2010 verscheen een vervolg op deze film en wel spelend in de Tweede Wereldoorlog.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten