Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



zondag 26 maart 2017

Theaterrecensie: Home, Conny Janssen danst, Toneelschuur, 25 maart 2017


Thuis mag iedereen zijn wie men is

De nieuwe voorstelling Home van het Rotterdamse dansgezelschap Conny Janssen danst, dat vijfentwintig jaar bestaat, gaat over het thema thuis, geen gewone zaak in een wereld waarin velen op drift zijn en een nieuw thuis moeten zien te vinden. Tijdens een discussie afgelopen vrijdagavond tussen de filosofen Slavoj Zizek en Marli Huijer ging het over de vraag of nieuwkomers zich hebben te houden aan normen die in het nieuwe land gelden of dat men met elkaar in gesprek gaat om uit te vinden wat de beste manier is om samen te leven. Huijer is voorstander van dat laatste en wil middels een dialoog nader tot elkaar te komen. De problemen die mensen zonder emigratieachtergrond met nieuwkomers ervaren doen zich net zo goed voor in situaties waarin de migratie achtergrond helemaal geen rol speelt. Huijer stelde dat men zelfs in een intieme relatie de ander wel eens als een vreemde kan ervaren en dat men dan met elkaar in gesprek moet. Haar standpunt wordt in dansvorm uitgedragen door het collectief van Conny Janssen danst, dat verschillende etnische achtergronden verenigt en samen een weg baant door het leven en daarmee een richting aangeeft voor de toekomst.

Bijzonder in het toneelbeeld, dat aan een repetitieruimte doet denken waar de zweetgeur hangt - waarschijnlijk ook door de vochtplekken die rond het armetierige fonteintje liggen - , is het bed op de voorgrond met daarin een ontwortelde boom. Die moet te maken hebben met het motto van de voorstelling: ‘als je mijn wortels ontkent, dan ontken je mij.’ De boom staat voor een ontwortelde en ligt in het ziekenhuis waar het alle rust krijgt om weer op krachten te komen. Op het bed zit een vrouw met een paardenstaart klaar die de voorstelling opent met een brief op de muur. Zo te zien schrijft ze in het Arabisch en ongetwijfeld zal haar boodschap met liefde te maken hebben want een man diagonaal tegenover haar in de ruimte houdt haar aandachtig in de gaten. Tot een ontmoeting komt het nog niet, want later zien we de vrouw op dezelfde plaats heftig hunkeren, maar tenslotte vinden ze elkaar en vindt een rituele dans plaats (zie foto), die door andere stellen wordt overgenomen.

Volgens de informatie van Conny Janssen, die in het programmaboekje inspirerende woorden spreekt over de kunst die troost en moed geeft in een sterk veranderende wereld, wisselen kleine scènes met onderlinge ontmoetingen elkaar af met collectieve scènes waarin men beschutting bij elkaar kan vinden. Dat eerste geldt heel sterk voor een Aziatisch stel dat een geheel eigen lichaamstaal heeft of voor de flitsende, simultane bewegingen van twee vrienden in bij elkaar passende grijsbruine kleding, het laatste geldt zeker voor de briefschrijfster die door de groep wordt opgenomen en op handen gedragen wordt meegevoerd. In beide gevallen is sprake van zeer afwisselende, dynamische en vooral originele uitdrukkingsvormen, die soms onderbroken worden door een kort moment van donker waarna nieuwe formaties een eigen invulling aan hun gevoelens kunnen geven. Aftasten, terugdeinzen, ergens in op gaan, een eigen weg kiezen, het is er allemaal en wordt ook af en toe nog eens herhaald, waardoor de kracht ervan nog groter wordt. Vooral als de groep als eenheid op een rij naast elkaar zich tot de zaal wendt, uitreikt, in het hart sluit, een klein maar mooi emotioneel gebaar.

Van grote betekenis in de voorstelling is de muziek die in een hoge nis wordt gespeeld of afgespeeld. De viool kan alle klankkleuren tevoorschijn toveren, van krakende en fluitende tonen tijdens het schrijven van de brief tot een aanzwellende kracht tijdens collectieve manifestaties van de groep. In de nis hangt nog een vogelkooitje dat zowel gevangenschap kan symboliseren, dan wel de veiligheid die ook van zo’n constructie kan uitgaan. Het mooie van dans is dat men het aangebodene op een eigen manier kan interpreteren. Daarmee opent men een deur van vrijheid waarin alles wat er is aan kracht en kwetsbaarheid, samenzijn en afzondering, een plaats kan krijgen en gezien mag worden. Thuis mag iedereen zijn wie men is. Een man die omstandig zijn handen staat te wassen uit schroom om mee te doen, krijgt steun van een vrouw die het kraantje dichtdraait en hem uitnodigt om haar te volgen. De uitdrukking Home is where my heart is krijgt vleugels in de voorstelling.

Hier de site van Conny Janssen danst, hier mijn bespreking van de lezing van Zizek en de discussie daarna met Marli Huijer. De foto is van Leo van Velzen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten