Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



donderdag 17 maart 2016

Theaterrecensie: De Freudjes, mugmetdegoudentand, Toneelschuur, 16 maart 2016


Klucht zonder diepgang

Meteen al in het begin van de voorstelling De Freudjes wordt de toon gezet voor het vervolg. In de moderne open keuken van haar woonhuis staat Mathilde (LIneke Rijxman) aan het aanrecht te redderen, terwijl haar jongere gescheiden zus Anna (Ariane Schluter), die daar logeert, op de bank aan de witte wijn zit. Hun snelle woordenwisseling over een blindegeleidepup die Anna op haar mobiel ziet en opmerkingen van Mathilde over het horloge van hun vader dat Anna draagt en de snoep van moeder in de koektrommel, maken duidelijk dat we in het theater van de lach zitten, waarin de lach afgedwongen wordt. Het is bijna vervreemdend dat dit ook na binnenkomst van de jongste zus Renée (Karina Smulders) vijf kwartier doorgaat, zonder enige inbreuk in het stramien van de zussenkomedie, zoals schrijfster Joan Nederlof deze voorstelling noemt. Het liefst zou ik er een persiflage in zien, maar ik vrees dat het, anders dan de geforceerde lach van Rijxman op de flyer (foto van Inez van Lamsweerde) doet vermoeden, allemaal zo bedoeld is.

Het onderwerp van de komedie, door Rijxman zelf geregisseerd, past in ieder geval naadloos in deze ambiance. De zussen komen bij elkaar vanwege de slechte staat van de moeder die boven in bed ligt. Het is niet helemaal duidelijk hoe terminaal haar toestand is, daarover verschillen de meningen, waarbij mantelzorger Mathilde een heel wat zonniger positie inneemt dan haar twee jongere zussen. Deze laatsten beramen zelfs plannen om hun moeder te euthanaseren. De mogelijkheid om de trap op te gaan en de wacht te houden bij de moeder, zoals mooi weergegeven achter een half doorzichtig scherm, biedt de achterblijvers in de kamer de kans om bondgenootschap te sluiten, zoals Anna en Renée dan ook doen.

De personages komen alledrie uit heel verschillende werelden. In het informatieve miniboekje, waarin we de The Young Albert Schweitzer Award zien waarvoor Renée genomineerd is en achterin de zalmmousse vinden die voor de gelegenheid door Mathilde bereid is, worden ze aangeduid als reddende helper (Mathilde), drama queen (Anna) en workaholic (Renée). Het is meteen duidelijk wie de broek aan heeft, al draagt Anna een korte leren rok die om haar dijen spant. Schluter speelt haar rol van aan lager wal geraakte echtgenote en hondenliefhebster met verve, terwijl de andere twee daar meer moeite mee hebben. Rijxman slaagt er met haar dribbelende pasjes en neurotische keukenmaniertjes nauwelijks in de rol van Mathilde adequaat vorm te geven en Smulders komt niet veel verder dan een bordkartonnen Renée, zoals trouwens ook hoort in een theater van de lach.

Ze worden daarbij ook niet geholpen door de tekst van Nederlof die van de hak op de tak springt en een duidelijke ontwikkeling ontbeert, om van een boeiend einde nog niet eens te spreken. We zien drie zussen die zo goed mogelijk proberen te overleven, maar op geen enkele wijze ontroering weten op te wekken. Het contact dat ze met elkaar hebben blijft oppervlakkig, mist diepgang, ontbeert de echtheid die toch tot de traditie van mugmetdegoudentand gerekend mag worden. De geweldsfantasieën die de moederlijke Mathilde in zich heeft gaan te veel over de top en Renée zit te strak in haar rol om uit haar ivoren toren te komen. et  

Het is mogelijk dat de chemie tussen de zussen na deze eerste try-out nog zal toenemen, maar of het aanstaande zaterdag op de première tot een verdieping zal komen die de klucht ontstijgt betwijfel ik. Ik raad in ieder geval Anna aan haar reistas bij haar vertrek uit het huis van Mathilde mee te nemen, want er is al zo weinig in haar leven overgebleven.

Hier meer informatie over De Freudjes op de site van mugmetdegoudentand, waaronder een soort trailer.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten