Weemoedige klanken passend bij een weemoedig verhaal
Piramida was ooit een Russische enclave in de buurt van
Spitsbergen, waar men vanaf 1946 aan mijnbouw deed. Het was een ambitieus
project te midden van sneeuw en ijs. Er werd een zelfvoorzienende stad
ontworpen als een organisme met wegen als bloedvaten. Na de perestrojka werd de
geldstroom dichtgedraaid. In 1998 werd de laatst steenkool gedolven en ging
iedereen weg. In de verlaten stad doet de Deense muziekgroep Efterklang geluidsopnamen voor
hun vierde album. In de documentaire van Andreas Koefoed wisselen
archiefbeelden en actuele beelden elkaar af.
De documentaire The
ghost of Piramida begint met een verteller die zegt dat hij in stilte
leeft. Later horen dat hij in Moskou woont, in zo’n armzalige flat in een
buitenwijk bij zijn kinderen. Hij heeft nooit afscheid genomen van Piramida. Zijn
ouders werkten daar vroeger. Zelf kwam hij daar, na een streng selectieproces, in
1973 als electricien uit Moermansk naar toe, maar hij ontwikkelde zich als
stadsfotograaf en filmer. Zijn vrouw, die hij tien jaar daarvoor in 1963 in Moskou
had leren kennen waar ze bedrijfsleidster was in een bakkerij, werkte in de
bedrijfskantine. Ze trouwden in 1965. Twee jaar voor hun vertrek werd hun
zoontje Pavel geboren, vier jaar later kwam Tatjana. Het onderwijs was er goed.
Zij hoopten op beter leven, maar hun droom is nooit uitgekomen.
Hij filmde de aankomst per schip samen met zijn vrouw Jevgenia
en hun zoontje Pavel. Ze hadden nog geen slaapplaats en terwijl de andere passagiers
naar huis gingen, wachtten zij terwijl een hond hen gezelschap hield. Later
werden ze door de assistent-bedrijfsleider naar hun woning gebracht. De hond
ging ook mee.
De winters waren er donker en de zomers licht. De mijnbouw
was vermoeiend maar toch deden de jonge energieke mannen aan sporten, zoals
ijshockey en voetbal. In de winter deed men aan schaken, tapdansen en keek men naar
films. Ook maakte men natuurtochten door het adembenemende mooie landschap. Ooit
werd tijdens skiwedstrijden gewaarschuwd dat er een ijsbeer in de omgeving
rondliep. De man filmde hem, was bang, maar wist dat hij niet weg moest rennen.
Er gebeurde niets, waarschijnlijk omdat de beer geen honger had.
Beren vormden niet de grootste bedreiging voor de toekomst. In
1996 stortte een vliegtuig neer met 141 arbeiders aan boord. Tijdens de
perestrojka gingen de fabrieken dicht.
Efterklang arriveert in de verlaten stad voor de
geluidseffecten. Gids Vadim vertelt over ijsberen. Ondanks werd een man in een
tent gedood en vijftien jaar geleden een meisje dat op de vlucht sloeg. Dat moet
je nooit doen, zegt Vadim terwijl hij zijn geweer laadt en de groepsleden
vooruit gaat. Tijdens de opnames vertelt hij over een serafijn die hij op een
foto gezien heeft. Hij weet niet of hij over tien jaar nog hier is.
Meeuwen hebben zich genesteld in de ramen van de verlaten
fabriek. De geluidsman neemt hun gekrijs op. Men loopt ritmisch over een lange
houten vlonder, een geluid dat later terugkomt op de achtergrond van een van de
nummers van het album. De groep kijkt naar een jonge poolvos die schichtig
rondloopt. Er zijn daar ook rendieren zegt Vadim.
Het prachtige resultaat is te beluisteren op het album Piramida. Hier
meer informatie. Hier
het hele album met stemmige, weemoedige klanken.
Hier de
trailer op vimeo.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten