Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



maandag 16 mei 2016

Harlan County, USA (1976), documentaire van Barbara Kopple


Standvastige mijnwerkers een voorbeeld voor collectief en vreedzaam verzet

Harlan County, USA vertelt het verhaal van de lange mijnstaking in Oost Kentucky in de jaren zeventig. De beelden doen denken aan Woodstock. De mensen waren recht voor de raap. Het is vooral bijzonder dat de vakbond in die tijd nog zo veel te zeggen had. In de jaren negentig is die net als in Groot Brittannië weggevaagd, maar dat wil niet zeggen dat de tijden van collectief vreedzaam verzet terugkomen. Wat dit betreft is Harlan County, USA lesstof voor komende generaties.

In het begin van de documentaire zien we mijnwerkers liggend op een lopende band de mijn ingaan. Later komt daar de erts op naar buiten. De mijnwerkers kruipen op hun knieën door de gangen, stutten een plek, eten een broodje in het halfduister. Het is begrijpelijk dat men betere werkomstandigheden wil afdwingen, al voor de behuizing van de gezinnen die het zonder stromend water moeten doen.

De president van de vakbond UMW staat achter de staking. Men wil werkgever Duke Power een nieuwe cao laten tekenen, al staan niet alle mijnwerkers daar achter. Het zijn deze werkwilligen die maandenlange ellende veroorzaken. Het is nodig om te posten om te zorgen dat onderkruipers de staking niet breken en daarvoor zijn vaak meer mensen nodig dan aanwezig zijn. Vreselijk zijn de beelden van de auto’s die met goedkeuring van met stokken bewapende politiemannen door de bezetting heen breken, fraai de solidariteit van de vrouwen die geld ophalen voor hun mannen.  

In de negende maand praat een staker voor het gerechtsgebouw in Greensboro N.C., waar een rechtszaak wordt gehouden, met een politieagent over hun verschillen in beloning en de zwaarte van hun werk. De politieman is onder de indruk van het werk dat de mijnwerkers verrichten om ervoor te zorgen dat de straatverlichting daar kan branden. Tijdens een vergadering van de mijnwerkers toont een betrokken arts de zwarte long van een overleden mijnwerker en verpulvert die voor de ogen van de aanwezigen.

Men is Tony Boyl, de voorzitter van de mijnvakbond zat, omdat hij heult met de kolenexploitanten die veel geld in hun zakken steken. Na de dood van de kritische vakbondsman Yablonski in 1972 wordt Boyl niet meer herkozen en opgevolgd door Miller die bij zijn aantreden zegt dat de bond er is van, voor en door de mijnwerkers zelf. Boyl wordt later aangeklaagd voor zijn betrokkenheid bij de moord op Yablonski.

In de tiende maand nemen de spanningen toe omdat de ordedienst van het bedrijf wapens gaat gebruiken. Basil Collins is een van de bad guys die het vuurtje opstookt. Onder de mijnwerkers ontstaat onenigheid over het posten, dat een gevaarlijke aangelegenheid wordt, als er al geen buitenechtelijke verhoudingen worden aangeknoopt. De vastberaden Suzie zegt dat men de persoonlijke gevoelens opzij moet zetten. Lois draagt een pistool in haar beha.

Een fraaie scène speelt zich af als de stakers de openbare weg blokkeren met een auto. De sheriff wil dat ze die weghalen, maar de stakers wijzen op een arrestatiebevel van Collins. De sheriff wordt van het kastje naar de muur gestuurd tot uiteindelijk Collins en de zijnen verdwijnen.  

Een schietpartij kost het leven aan Lawrence Jones die een vrouw van zestien jaar en een baby achterlaat. Wellicht hielp zijn dood ermee dat de cao onderhandelingen tenslotte slagen. Drie maanden later is er weer onenigheid omdat de mijnwerkers inspraak hebben in algemene cao afspraken. Miller wordt verweten dat hij wordt ingepakt door het kapitaal. Hoewel er opnieuw een akkoord komt, is niet iedereen tevreden. De strijd gaat door.

Harlan County, USA is vooral ook mooi door de strijdliederen die erin gezongen worden. Vooral Which side are you on van mijnwerkersvrouw Florence Reese die uit volle borst van achter de microfoon de zaal toezingt is onvergetelijk. Misschien was dat wel de connectie met Woodstock die ik in mijn hoofd legde.

Barbara Kopple vertelt in Regisseur aan de keukentafel tegen Pieter van der Wielen over haar ervaring tijdens het maken van deze eerste documentairefilm. Ze leerde dat opkomen voor de eigen rechten een strijd is van leven en dood. Ze woonde bij de mijnwerkers die haar eerst als een hippie zagen maar haar al gauw vertrouwden. Ook Kopple vreesde de dood. Ze werd beschoten toen ze in de picketline stond, maar de kogel ketste tegen haar apparatuur. Tijdens de opnames had ze geen vast plan. Ze zegt dat een film zonder agenda levendiger is. Zij is in Nederland vanwege haar nieuwe film Running for crazy (2013) over het gezin van Ernest Hemingway, ook een boeiend onderwerp lijkt me. 

Hier de trailer van Harlan County, USA.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten