Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



dinsdag 22 september 2015

De klimaatzaak, Tegenlicht, 20 september 2015


Acteren op hoog niveau

Regisseur Shuchen Tan maakte een mooi portret van Roger Cox (zie foto), die namens Urgenda de klimaatzaak bij de rechter in Den Haag aankaartte. Eis was dat de reductie van CO2 in 2020 vijfentwintig procent lager is dan in 1990 en dat terwijl het kabinet Rutte juist de uitstoot minder aan banden legde. De zaak werd wereldwijd gevolgd. Zou het voor de eerste keer in de geschiedenis lukken om met een rechterlijke uitspraak de wetgeving te beïnvloeden? De afloop was ontroerend, ook al was die bekend.

Commentator Chris Kijne zegt bij de beelden van de overwinning door Urgenda dat de zaak vooral de daad was van advocaat Roger Cox. Shuchen Tan volgt hem in de maanden voorafgaand aan de rechtszaak. Cox zegt dat procederen geen daad van agressie is, maar voorkomt uit liefde voor de samenleving en de natuur. Volgens de afspraken moet de toename van CO2 in 2050 zeker met tachtig procent gedaald zijn ten opzichte van 1990. Dit om een stijging van de temperatuur te garanderen die niet hoger is dan twee graden. Het aankaarten van de zaak bij de overheid heeft meer kans op succes dan een zaak tegen de fossiele industrie omdat de overheid een verantwoordelijkheidsplicht ten opzichte van haar burgers heeft.

In zijn woonplaats Lemiers in Limburg toont Cox de stukken die betrekking hebben op de zaak. Die bestaan uit duizenden bladzijden waarvan hij de meeste wel gelezen heeft. Hij heeft er veel eigen tijd ingestoken omdat de zaak anders niet te bekostigen is. Onderweg in de auto vertelt hij tegen Tan over zijn passie voor vogels. Hij gaat er graag met de hond op uit om vogels te kijken. Hij raakte bij de klimaatzaak betrokken door de documentaire van Al Gore en was daarna boos op zichzelf dat hij zich daar niet eerder druk over gemaakt had. De economie draait op fossiele brandstof en de belangen zijn groot. De lijnen tussen Shell en de politiek zijn kort. De weerstand om de koers te wijzigen is groot.

In Heerlen overlegt hij met zijn team. Ze praten over de lijn die de uitstoot van CO2 aangeeft. Het is duidelijk dat die eerder moet worden omgebogen dan het kabinet Rutte wil om in 2050 aan de verplichtingen te kunnen voldoen. Cox weet wel zo’n beetje wat hem te wachten staat. De rechtszaak bestaat over het uitwisselen van argumenten en is acteren op hoog niveau. Zelf probeert hij op zijn footprint te letten. In het gezin is men vegetariër naar het voorbeeld van de kinderen. Zelf ruilt hij zijn auto in voor een elektrische. Dat gaat hem aan het hart maar hij heeft het er voor over.

Hoogleraar Michael Gerrard van de Columbia University in New York spreekt van een uniek moment in de geschiedenis. In de Verenigde Staten werden dit soort zaken nooit gewonnen met een verwijzing naar de scheiding van machten. Men vond dat gekozen zich over klimaatkwesties moesten buigen en niet mensen die benoemd zijn. Effecten van maatregelen die op dit moment genomen worden zijn pas veel later merkbaar. Politici worden voor een korte termijn benoemd en hebben weinig belang bij een inzet voor de verdere toekomst. Vandaar de discrepantie tussen het democratisch proces en het tempo en de omvang van de klimaatverandering. De vraag of er juridische principes zijn die wetgeving te boven gaan wordt in Den Haag uitgevochten. Volgens Cox hangt alles af van de durf van de rechter.

Cox reist ook naar België waar men de klimaatzaak ook aanhangig heeft gemaakt. Zanger Stijn Meuris is een van de gezichten van de klimaatgroep. Dat de zaak delicaat is, blijkt uit het feit dat Tegenlicht het overleg tussen de groep en de ministers niet mag filmen.  

Rechter Hans Hofhuis luistert naar de pleidooien van Cox en van landsadvocaat Bert-Jan Houtzagers. De laatste zegt van te voren dat hij niet weet hoe de paarden gaan lopen. Hij vindt het principieel onjuist dat een rechter zich uitspreekt over een kwestie die in het parlement thuishoort. Tijdens de rechtszaak zegt hij dat de regering geen rechtsplicht heeft om zich te houden aan het klimaatverdrag, maar dat weerhoudt Hofhuis er niet van om het recht van de burger op bescherming te laten prevaleren. Cox kan er niet over uit. Het was ook een kippenvelmoment.

De regering heeft inmiddels hoger beroep aangetekend. Marianne Thieme vroeg vorige week tijdens de Algemene Beschouwingen aan Rutte of hij daarmee geen verkeerd signaal aan de bevolking afgeeft.  

Hier meer over de uitzending op Tegenlicht, napraten kan vanavond al in Middelburg en Zwolle.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten