Inkoper raakt in de ban van de camera
Een havik komt uit de lucht gevallen om een kip te plukken.
Met dit veelzeggende beeld begint Amator,
een van de eerste films van de Pool Kieslowski, nog spelend in de communistische
periode. Het is een beeld uit de droom van Irenka, de vrouw van Filip Mosz uit
het dorp Wielice bij Krakau. Wellicht voorvoelt ze dat het slecht afloopt met
de filmambities van haar echtgenoot.
De ambitie om de camera op te nemen begint als Irenka moet
bevallen. Filip koopt een 8 mm camera om de vroege levenstekenen van zijn kind
vast te leggen. Meteen al in het ziekenhuis wil hij de dochter filmen als ze
plast, maar Irenka vindt dat ongepast. Ook in de buurt filmt Filip. Piotrek, een
bovenbuurman die in een lijkwagen rijdt, maakt een extra rondje voor de camera
en zwaait naar zijn moeder die uit het raam van de flat hangt en bewonderend
toekijkt.
De sympathieke, wat sullige Filip werkt op een fabriek als
inkoper. De directeur hoort van zijn nieuwe hobby en vraagt hem het komende
jubileum van hun bedrijf vast te leggen. Filip is in zijn nopjes met de opdracht
maar filmt ook gebeurtenissen die de directeur er liever niet op wil hebben,
zoals personeelsleden die naar het toilet gaan of de zanger die betaalt krijgt
voor zijn diensten.
Inmiddels is het bericht van de film van Filip al verder
doorgedrongen. De knappe Anna wil dat Het
jubileum op het filmfestival in Lodz vertoond wordt met de uitgeknipte
scènes er weer in. De films verdienen volgens jurylid Jurga geen eerste prijs,
maar de film van Filip prijst hij vanwege diens observatievermogen. Na de
prijsuitreiking zit Filip met Anna in een café. Hij kust haar. Ze zegt hem dat
ze een amateur is, hetgeen oorspronkelijk liefhebber betekent, maar dat ze zich
niet bindt aan iemand.
Irenka lijkt te voorvoelen dat Filip zich van haar en hun
dochter verwijdert. Filip maakt haar duidelijk dat hij meer wil dan een gezapig
gezinsleven. Filmen is zijn ambitie. Vooral scènes uit het dagelijks leven van gewone
mensen, zoals hij in Lodz heeft meegekregen. Hij is daar zo druk mee bezig dat
hij pas laat hoort de moeder van de lijkwagenchauffeur is overleden. Hij haast
zich naar de begrafenis. Daar wacht iedereen op de zoon. Filip gaat weer terug
naar huis en treft Piotrek in de gebarricadeerde woning. Hij kon niet over zijn
hart verkrijgen naar de begrafenis van zijn moeder te gaan, maar wil wel graag
het fragment zien waarbij hij zijn moeder nog levend uit het raam ziet hangen.
Filip komt tegemoet aan zijn verzoek. Piotrek is hem eeuwig dankbaar.
Op zijn reis door Polen bezoekt Filip de film Camouflage van Zanussi. Na afloop is hij
bij de nabespreking en nodigt de filmmaker uit in zijn dorp. Daar toont hij hem
zijn filmfragment over een gehandicapte oude man die in zijn fabriek werkt.
Zanussi is opgetogen en stuurt hem door naar Jurga van de televisie, waar hij
nieuwe opdrachten krijgt.
De directeur van het bedrijf is niet tevreden met het feit
dat hij een gehandicapte op de voorgrond zet. Het kost hem tenslotte het nodige
geld uit de staatskas, waardoor mensen ontslagen moeten worden. Ook voor Irenka
is de maat vol. Ze vertrekt met hun dochter naar haar moeder. Hij mooiste beeld
uit Amator is wellicht dat Filip haar
vertrek uit de woning tussen zijn vingers neemt als betreft het een filmshot
(zie poster). Veel heeft het filmen hem niet op geleverd. Het leven staat ver
af van de filmwereld en laat zich er niet door dicteren. Met de nieuwe 16 mm
camera die hij eerder van de directeur heeft gekregen, filmt hij zichzelf, zijn
eigen verhaal van de kip die door de havik wordt geplukt.
Hier
een fragment van deze innemende film op YouTube.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten