Pages

maandag 19 oktober 2015

Chris de Stoop over Dit is mijn hof, VPRO Boeken, 18 oktober 2015


Boeren de dupe van machtsspel tussen bestuurlijke orde en natuur

Chris de Stoop is journalist, maar tegenwoordig ook boer in de Hedwige polder die nog steeds onder water moet komen te staan als natuurcompensatie voor uitbreiding van de haven van Antwerpen. Hij keerde terug naar de ouderlijke boerderij na de zelfmoord van zijn broer.

Wim Brands noemt die broer de grote afwezige in Dit is mijn hof.
De Stoop noemt hem ook een aanwezige omdat zijn broer de rode draad vormt in het verhaal. Samen zijn ze opgegroeid op de boerderij, die toen nog te midden van vele andere boerderijen stond, terwijl er tegenwoordig een centrum voor verwaarloosde ezels in een van de boerderijen gevestigd is. Het toont het verdwijnen aan van de boerencultuur met al zijn schoonheid en problemen.

Brands vraagt naar de eerste reactie van De Stoop op de dood van zijn broer. 
De Stoop was verbijsterd. Hij kwam zijn schuldgevoelens te boven door dit boek te schrijven over de koude winter, vijf jaar geleden dat zijn moeder ten val en in het ziekenhuis terecht kwam en zijn broer een eind aan zijn leven maakte. Hij was op dat moment in Haïti om een reportage over de aardbeving te maken en ging meteen de volgende dag naar huis terug. Hij nam de boerderij over als gebaar naar zijn moeder die ook al een zoon moest missen. Als journalist kon hij het verhaal over de treurnis in de polder vertellen.

Brands vraagt naar zijn kennis over de wanhoop van zijn broer.
De Stoop vertelt dat hun moeder net twee weken daarvoor in het ziekenhuis terecht kwam en dat alle aandacht naar haar uitging. Zijn afscheidsproces was al langer bezig. Het feit dat hij geen gezin had en dat het bedrijf ook niet veel toekomst had, drukte zwaar op hem. Toen zijn broer vroeger de boerderij overnam, ging hij in de journalistiek hoewel hij ook nog gedacht heeft om dierenarts te worden. De natuur en de landbouw bleven hem altijd nabij. Eerder was hij vogelaar. Zijn broer nam hem evenwel kwalijk dat hij vervreemd was van de boerderij en wilde dat hij zich diens moeilijke omstandigheden meer aantrok.

Stadsmens Brands zag een documentaire over de Hedwige polder maar begreep pas door Dit is mijn hof wat er werkelijk op het spel staat. Hij noemt de overeenkomst tussen natuurbeschermers en industrie een vreemd pact.
De Stoop zegt dat men over een win win situatie spreekt terwijl de boeren gepasseerd worden. De natuurbeweging die vroeger optrok met de boeren heeft zich toegekeerd naar de havenbaronnen. Dat leidde tot harde confrontaties met de boeren, die, net als elders in het land, het onderspit dolven.

Brands wil dat De Stoop uitlegt wat ermee verloren gaat als de polder verdwijnt.
Het cultuurgoed, zegt De Stoop. De Hedwige polder gaat terug tot de Middeleeuwen en is de laatste Scheldepolder die we hebben. Het landschap is een museum te vergelijken met Palmyra voor Syrië en het onder water zetten is net zo onherroepelijk als de doodstraf. Het valt niet mee dit over te brengen, maar misschien helpt dit boek.

Brands heeft aan hoogleraar Louise Fresco gevraagd wat die ervan vond en zij antwoordde dat het onder water zetten en onzinnige onderneming is, omdat de Antwerpse haven over vijftig jaar is uitgespeeld.
De Stoop vult aan dat de kwetsbare globalisering maakt dat we de polder straks weer nodig hebben om voedsel te produceren. Er wordt echter slecht geluisterd naar tegenstanders van de onderwaterzetting omdat het bestuur van Antwerpen een machtspolitiek voert, terwijl de bevolking te snel rijk geworden is en zich knollen voor citroenen laat verkopen. 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten