Zeventigers (2010), documentaire van Annelies Heesakkers

Vitale oude mannen en vrouwen doen het leeftijdsonderscheid teniet.

Na het zien van de documentaire Als je kind er niet meer is (2010) ontdekte ik dat Annelies Heesakkers eerder een tweeluik maakte over zeventigers, drie mannen en vier vrouwen die vertellen over hun kracht. De portretten van deze Zeventigers en Zeventigsters zijn gemaakt in Amsterdam 2010 en thematisch knap in elkaar gemonteerd.

Wat betreft de mannen gaat het om Jan (70), een ras Amsterdammer die voor een internationaal transportbedrijf werkte en met zijn vrouw in de Spuistraat woont, danser Dick (70) die vroeger onder andere voor het Nationale Ballet werkte en in een buitenwijk woont en om de uit Italië afkomstige en filosofisch aangelegde Pasquale Capone (74), die sinds 1965 een kapperszaak in de binnenstad had en vanaf maart 1973 in Abcoude woont.

Barbara (76) komt uit Indonesië en is daar met een Nederlander getrouwd, maar inmiddels weduwe. Jes (79) zegt dat men gemanipuleerd wordt tot zijn of haar achttiende en dat men daarna de tijd nodig heeft om daar af te komen, hetgeen haar gelukt is. Friezin en onderwijzeres Greet (73) vindt oud worden een nieuwe kans. Augusta (75) uit Suriname zit genoeglijk in haar flatje in de Bijlmer.

Alle zeven genieten ze op hun eigen manier nog met volle teugen van het leven. Jan heeft geen moeite met de opstapeling van jaren. Hij heeft een enorme boekenverzameling over het circus opgebouwd, bezoekt ook circussen, brengt de post rond en rijdt in een busje voor ouderenvervoer. Dick weet inmiddels wat hij niet wil. Hij smokkelde vroeger hasj vanwege de kick en zat daardoor tien jaar in de gevangenis, een periode die hij als een rustig kloosterleven ervaarde. Hij noemt discipline in het leven noodzakelijk, heeft geen tijd meer om te dromen maar wil in de realiteit staan. Hij heeft na zijn werk de absolute vrijheid gevonden en houdt zijn lijf gezond met ballet en tango. Hij heft tegenwoordig gewichten, zoals hij vroeger de meisjes omhoog hief. Pasquale probeerde zijn klanten vertrouwen te geven. Een barbier is een beeldhouwer die met levend materiaal werkt, zegt hij. Vakmanschap heeft te maken met passie en minder met ondernemerschap. Hij vindt het belangrijk om nuttig te blijven. Hij heeft de wijn voor zijn begrafenis klaarliggen en wil de tekst Hier ligt hij die was op zijn graf en geen naam.  

Barbara oogt nog jong en is zeer actief op het gebied van sport en dans. Ze kookt niet meer zelf maar haalt haar maaltijden bij de toko. Jes doet alleen wat ze leuk vindt. Ze helpt met koken voor toneelspelers in het Amsterdamse bos. Ze vroeg haar kinderen een dildo voor haar te kopen, hetgeen nog niet gelukt was. Augusta zat in Suriname in de gevangenis na kritiek op Bouterse en helpt tegenwoordig op de markt om Surinaamse producten te verkopen. Greet is gastvrouw in een expositieruimte en schildert zelf ook. Daarnaast geeft ze een cursus levensverhalen schrijven en zit ze ook in een poëzieclubje dat elkaars werk bespreekt en ondersteunt. Het is allemaal te veel om op te noemen. De vrouwen spreken daarbij veel over hun kinderen. Barbara heeft veel steun aan haar twee zoons, Augusta is omringd door haar kinderen. Jes prijst het moederschap en woont zelfs weer in groot huis in de stad met een aantal van haar kinderen. Samen met een arts uit Afrika geniet ze van de festiviteiten voor haar tachtigste verjaardag (zie foto). Greet heeft ook twee kinderen maar vertelt daar niet over.  

Er zijn ook minpunten. Jan loopt moeilijk na een val, tien jaar geleden. Dick is doof geworden en Pascquale heeft, na vijftig jaar met veel plezier te hebben gerookt, longembolie en kanker gekregen en is daar onzeker over. Augusta heeft een dochter verloren. De man van Greet maakte op zijn 33^ste in haar aanwezigheid een eind aan zijn leven, hetgeen haar twintig jaar van haar leven kostte. Jes ging alleen verder nadat haar man zijn geluk elders zocht. Greet heeft last van haar ogen en oren en maakt zich daar zorgen over.  

Het zijn geen gebreken die hen ervan weerhouden om volop te leven. Het zijn kortom zeven vitale personen die duidelijk maken dat de geestkracht meer zegt dan de leeftijd.