The year of living dangerously (1982), Peter Weir

Fotograaf regisseert een lastig toneelstuk

Op dit moment is er veel commotie over The act of killing (2012). In deze film gaat het om de brute jacht op communisten in Indonesië na de machtsovername door Soeharto. In The year of living dangerously zien we wat eraan vooraf ging.

Deze politieke thriller behandelt een periode van machtswisseling in de geschiedenis van Indonesië, waarin Soekarno na een militaire coupe door Soeharto en zijn generaals vervangen wordt. Tegen deze achtergrond ontstaat een liefdesverhouding tussen de Australische journalist Guy Hamilton (Mel Gibson) die buitenlands correspondent wordt voor het nieuwsstation ABS en Jill Bryant (Sigourney Weaver), medewerkster in de Britse ambassade. Op het moment dat dit gebeurt, in 1965, is de oorlog in Vietnam druk aan de gang.  

Bij aanvang van de film wordt Guy op het vliegveld in Djakarta opgehaald door de dwergachtige persfotograaf Billy Kwan (gespeeld door Linda Hunt, zie foto). Het is 25 juni 1965. De voorganger van Guy die informatie zou doorgeven is al vertrokken naar Saigon. Guy komt onvoorbereid in de groep journalisten die zich in het paleis van Soekarno tevreden stellen met het laatste nieuws. Ze zijn meer geïnteresseerd in drank en jonge hitsige hoeren, soms ook van de mannelijke soort.

Guy probeert, daartoe aangezet door Billy, meer informatie te geven over de toestand in Indonesië aan het thuisfront, onder andere over de hongersnood op Lombok. Guy gaat samen met Billy in zijn Amerikaanse slee naar een heftige demonstratie van communisten naar de Amerikaanse ambassade waarbij de ruiten van het ambassadegebouw sneuvelen. Zij komen terecht middenin de stoet demonstranten. De auto wordt geramd door een shovel die stenen aanlevert waarmee de ruiten bekogeld worden. 

Billy heeft contacten met leiders in zijn land zoals die communistische van de PKI. In zijn huisje in het oerwoud houdt hij een eigen archief bij, hetgeen bij Guy de vraag oproept of hij misschien een spion is. Hij regelt ook een ontmoeting tussen Guy en Jill Bryant, de assistente op de Britse ambassade. Jill had eerder een relatie met een Franse journalist die naar Saigon werd overgeplaatst en is niet zo in voor nader contact met Guy omdat ze enkele weken later teruggaat naar Londen, maar als ze eens drijfnat regenen in een moesson en daarna in de auto van Guy vluchten is bijna niet meer te ontkomen aan een affaire. Billy regelt een verdere ontmoeting tussen de twee tijdens een receptie op de Britse ambassade en stelt zijn huisje aan hen beschikbaar. Als ze daar na spertijd arriveren, dwars door een wegversperring heen, ziet hij tevreden dat het goed gaat tussen hen.

De sfeer van de jaren zestig is goed getroffen. Jill shaket tijdens de partijtjes op Rock and roll over Beethoven en op Tutti frutti. Saigon is een uitwijkmogelijkheid voor de journalisten als het mis zou gaan in Indonesië, waar het volk mort over de weinig succesvolle politiek van Soekarno.

Billy spreekt in een voice-over zijn krakerige commentaar op de gebeurtenissen. Hij is begaan met het volk en kan het niet aanzien dat men sterft van de honger. Het is een mooi beeld als hij in de stad langs een levensgrote afbeelding van Soekarno loopt en zich daarna verdrietig afwendt. Ondanks zijn pogingen Guy voor zijn ideeën te winnen komt hij steeds meer alleen te staan. 

The year of living dangerously is gemaakt naar de gelijknamige roman van Christopher Koch. De titel slaat op een uitspraak van Soekarno: vivere pericolosamente. Hier de trailer.