Helden en sentimenten
Films over leraren die tegen de stroom in roeien en meer
voor de leerlingen betekenen dan het systeem van hen vraagt, hebben vaak een
heroïsche, maar tegelijk ook een wat sentimentele uitstraling. Denk aan Dead
Poets Society. Ik was benieuwd hoe Erin Gruwell (Hilary Swank) het eraf zou
brengen in Freedom Writers, dat speelt in de periode na de rassenrellen
in Los Angeles in 1992 en gebaseerd is op werkelijke gebeurtenissen.
Erin Gruwell is een onschuldige knap ogende jonge vrouw, die
zonder veel voorbereiding in een zwarte school gaat werken en wel in lokaal
203, waarin allerlei rassen vertegenwoordigd zijn en het blanke ras met één
jongen sterk in de minderheid. Het sectorhoofd raadt haar vooraf aan haar
parelketting thuis te laten, maar Erin weigert koppig. Op de ochtend van de
eerste lesdag vraagt ze, gekleed in een bevallig donkerrood mantelpakje waarbij
de parels fraai afsteken, aan haar man Scott hoe ze eruit ziet. Als een plaatje
dus, maar nou niet direct voorbereid op wat haar te wachten staat.
In haar naïveteit schrijft ze in het nog lege klaslokaal
haar naam op het schoolbord en veegt daarbij per ongeluk krijt aan haar rok.
Natuurlijk krijgt ze daar meteen commentaar op als de wilde beesten eenmaal in
de schoolbanken zitten. Het wordt erger als ze twee jongens vrijwel meteen
daarna met elkaar op de vuist gaan en Erin ertoe gedwongen wordt om hulp van
buiten te halen om het conflict te bestrijden. Ze moet later weer ingrijpen als
er een racistische tekening rondgaat en begint te vertellen over de Holocaust,
die onbekend is bij de leerlingen. Ze krijgt als kritiek dat blanken het
allemaal zo goed weten, maar dat zij, niet blanken, de dupe zijn van een
racistische maatschappij.
Voor de kijker is het vrij snel duidelijk dat het verhaal
volgens een schema verloopt: klas raakt langzaam in haar ban, echtgenoot is het
beu dat zijn vrouw geen aandacht voor hem heeft, collega is tegen haar
onorthodoxe lespraktijk, vader waarschuwt haar om niet te hard van stapel te
lopen.
Erin zet onconventionele middelen in om de aandacht van de
leerlingen te winnen, ook omdat ze van het sectorhoofd geen enkele medewerking
krijgt. Boeken worden niet aan de klas uitgeleend omdat ze die toch maar
vernielen. Erin besluit zelfs een bijbaantje te nemen om de leermaterialen te
bekostigen. Een van de boeken die ze verspreidt is Het achterhuis van
Anne Frank, waardoor ze enthousiast worden om Miep Gies in de klas uit te
nodigen.
Erin bedenkt tegelijk manieren om de leerlingen meer
samenhorigheid bij te brengen en geeft hen een schrift waarin ze hun
persoonlijke ellende kunnen optekenen. Later bedenkt ze om daarmee een boek
samen te stellen.
De film wordt af en toe onderbroken door de verhalen van de
leerlingen die hun schriften hebben opgeschreven. Een hoofdrol is weggelegd
voor Eva. Haar vader zit onschuldig in de gevangenis en ze is getuige van een
schietpartij in een supermarkt waarbij de bedrijfsleider wordt gedood. Door de
verandering die de leerlingen, door Erin geïnitieerd, meemaken, leert Eva
eerlijk te zijn en zelfs tegen haar eigen rassenverband op te komen.
Het klinkt allemaal prachtig, maar aan de film kleeft toch
het bezwaar dat het te weinig direct, te gemaakt is. Dat komt door de overdreven
tegenstellingen, die verhinderen dat de kijker betrokken wordt. Het is teveel
het succesverhaal als de film Fame maar dan met rassentegenstellingen in
plaats van dansers. Een gedramatiseerde documentaire was beter op zijn plaats
geweest.
Hier
de trailer.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten