Pages

zaterdag 17 december 2011

Krimpen aan de Maas, Tegenlicht, 29 november 2010


Tussen helicopterblik en mussenperspectief.

De ondertitel van deze uitzending over de bevolkingskrimp in Zuid-Limburg slaat op verschillende manieren waarop daarmee kan worden omgegaan. Architect Jo Coenen kiest voor een grootschalige aanpak, zijn collega Jerome Paumen voor kleinschaligheid.

Voormalig rijksbouwmeester Coenen neemt ons mee naar Luik om het hypermoderne tgv- station te laten zien, dat de toegang van Limburg tot de rest van Europa is. Er moet iets gebeuren om de motor draaiende te houden. Multiculturele centra waar men elkaar kan ontmoeten. Zuid-Limburg ligt in het hart van het oude Europa. Hij denkt zelfs aan een Bandstad als tegenwicht van de Randstad.

Paumen gaat daarentegen naar een versmarkt in kleine kern Neerbeek, die een sociale functie heeft. Het verleden moet leidraad zijn, zegt hij. Hij wil geen mega-regio worden. Het slopen van panden in de sociale huursector is verkeerd. De krimp moet je te lijf gaan aan de randen van Parkstad, het gebied van Heerlen tot Kerkrade.

In Sanderbout, een arbeiderswijk van Sittard, kwam men in het geweer tegen de grootschalige sloop van mijnwerkerswoningen, die de identiteit van de plaats vormen. Jos Tummers is daar al dertig jaar postbode. De volkswijk vergrijst, zegt hij. De woningcorporatie luistert niet echt naar de bewoners, die geen vernieuwing van het centrum van Sittard willen.

Coenen heeft een ontwerp voor culturele voorzieningen gemaakt in de vorm van een dobbelsteen. Cultuur is de nieuwe motor zegt hij. Hij erkent dat het vinden van een nieuwe identiteit lastig is.

De Limburgse demograaf Wim Derks, alias Mister Krimp, zegt dat het inwoneraantal sinds 2002 langzaam daalt, maar dat die wordt afgeremd door compenserende effecten, zoals Westerlingen die hier komen wonen. Hij vindt dat de mensen in de wijk zelf moeten beslissen. Alleen van onderaf schep je een draagvlak voor veranderingen.

Een echtpaar uit Sanderbout in een mijnwerkerswoning met een mooie vijver wil geen sloop, maar de vrouw zucht dat dat wel moeilijk zal worden. Ze is blij als ze hoort dat men daarvan afziet. De gaten elders in de stad geven aan dat naar bewoners niet is geluisterd.

Coenen zegt dat eerst aan het zelfbewustzijn gewerkt moet worden. Een vroegere kledingzaak voor mijnwerkers midden in Heerlen heeft hij omgebouwd tot een cultureel centrum, waarin ook breakdance-wedstrijden worden gehouden. Volgens de wethouder is het belangrijk de jongerencultuur zichtbaar te maken. Derks zegt dat men in deze regio goedkope ruimte beschikbaar kan stellen waar creativiteit zich kan ontwikkelen en getoond kan worden.   

Henk Roelofs heeft precies op de grens een centrum voor duurzame energie neergezet. Hij maakt gebruik van betere subsidieregelingen in Duitsland op dat gebied. Een stroopstoker wil terug naar productie voor de directe omgeving. Dat is ook in het belang van de boeren die het landschap beheren. Derks zegt dat het landschap het kapitaal van Zuid-Limburg vormt.

Derks wordt tenslotte gevraagd hoe erg krimp is. Hij antwoordt dat eerst de overbevolking een doemdenkbeeld was, maar dat de overheid niet graag de bevolking ziet afnemen. Een normale daling zonder dat de welvaart verloren gaat is echter prima te doen. Hij raadt gebieden elders aan tijdig maatregelen te nemen om de krimp op te vangen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten