Pages

vrijdag 3 november 2017

The invisible city (2016), documentaire van Lieven Corthouts


Vluchtelingenstad verwoest menselijke dromen

In hetzelfde jaar dat Catherine van Campen haar documentaire Zaatari Djinn uitbracht, die gaat over de hoopvolle toestand van een aantal kinderen in een vluchtelingenkamp in Jordanië, toonde de Vlaming Lieven Corthouts een veel pessimistischer beeld van de kinderen in het vluchtelingenkamp Kakuma in het noorden van Kenia. In de vijf jaar dat hij daar filmde werden daar inmiddels tweehonderdduizend mensen uit de regio opgevangen, waaronder veel kinderen. Elke dag komen er nieuwe vluctelingen bij, onder andere vanwege de terreur van Al Shabab en de burgeroorlog in Zuid Soedan. Over dat laatste hoorden in datzelfde jaar van Ilse en Femke van Velzen in A haunting story.

Corthouts stuitte bij toeval tijdens zijn reizen op het kamp Kakuma in de woestijn dat zo’n twintig jaar bestaat en dat nergens betekent omdat het vandaar moeilijk is om weg te komen. Hij maakte portretten van de achtjarige Nyakong, die haar zieke moeder moest achterlaten in Zuid Soedan en door een andere familie wordt opgevangen en daarnaast ook van de zeventienjarige tieners Claude en Khadijo. Claude komt uit Congo en is gevlucht vanwege de stammenstrijd die het leven daar onveilig maakte en Khadijo is met haar moeder alweer lang geleden uit Somalië gevlucht. Zij werkt in de kledingwinkel van haar moeder en probeert, tegen de zin van haar moeder, een beurs te krijgen om in Canada te gaan studeren.

Corthouts was geïntrigeerd door de wonderlijke ogen van Nyakong tijdens haar aanmelding in het kamp. Het meisje liet hem niet los en hij filmde haar vaak tijdens haar verblijf bij een andere familie die veel kinderen opvangt, hetgeen, ondanks haar kook- en oppashulp, haar plaats onzeker maakt. Nyakong belt regelmatig naar huis om te vragen of haar moeder al kan komen hetgeen niet het geval is. Later ontbreekt zelfs de verbinding. Ze informeert bij landgenoten die nieuw in het kamp aankomen en in de tussentijd doet ze haar best op school.

Claude bouwt een huis en verdient wat geld als kapper, maar beseft dat hij daarmee nooit weg kan komen. Hij liefst wil hij naar de Verenigde Staten, want Obama is een voorbeeld voor hem. Hervestiging is echter een lot uit de loterij. Hij vraagt advies aan anderen en hoort over iemand die een geslaagde wanhoopstocht naar Oostenrijk gemaakt heeft. Daartoe moet men wel veel geld betalen aan mensensmokkelaars. Hij maakt zich zorgen over zijn familie die naar Burundi is gevlucht, waar het op dat moment ook oorlog is. Hij vraagt een contactpersoon om aan zijn familie te zeggen dat ze daar weg moeten gaan.

Khadijo studeert hard voor een beurs, maar haar resultaten blijven achter. Ze vreest dat ze door haar moeder uitgehuwelijkt wordt. Op een dag is ze verdwenen. Later verneemt Claude tot zijn verrassing op Facebook dat ze in Italië is aangekomen.  

Corthouts spreekt zelf het commentaar in en dat vergroot de betrokkenheid van de kijker. We horen op het eind dat Nyakong nog steeds haar moeder zoekt, dat Khadijo illegaal in Europa verblijft en dat Claude als taxichauffeur genoeg geld voor een reis naar Europa probeert te verdienen. Corthouts heeft een site gemaakt rond zijn documentaire met daarop een plan van actie.   

Hier de trailer, hier de site van de documentaire Kakuma, hier mijn bespreking van Zaatari Djinn, hier die van A haunting story.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten