Pages

dinsdag 18 april 2017

Filmrecensie: Selma (2014), Ava DuVernay


Onverzettelijkheid activisten leidt tot stemrecht zwarten

Selma vertelt het waargebeurde verhaal van de mars die voorstanders van burgerrechten voor zwarten in 1965 hielden van Selma in Alabama naar de hoofdstad Montgomery. De mars was pas de derde maal succesvol en toont de grote wilskracht van burgers onder leiding van dominee Marten Luther King. De route is inmiddels tot een historische route aangewezen met de Edmund Pettus brug over de Alabama rivier, waar de mars tot twee maal toe gestuit werd, als beeldbepalend symbool voor bevrijding.

De film die gemaakt is op basis van een tekst van Paul Webb, begint drie maanden voordien als King zich voorbereidt op zijn aanvaardingstoespraak voor de Nobelprijs. Terwijl de zinnen moeiteloos uit zijn mond rollen, heeft hij problemen met zijn stropdas. Coretta, zijn vrouw, helpt hem. King belooft haar dat ze straks een rustig domineesleven zullen leiden, maar dat wordt heel anders door een dodelijk incident, waarbij vier meisjes opgeblazen worden. Daarna is er nog een ander incident met de zwarte Annie Lee Cooper die laat zien hoe onmogelijk het is om als zwarte een stem uit te brengen. In het bureau in Selma waar ze zich wil registreren, wordt ze voor een onmogelijke opgave gesteld en daarop weggestuurd. King gaat met president Johnson praten maar die houdt zijn poot stijf. Hij zegt tegen King dat hij eerst de armoede in het land wil oplossen.

Tijdens een bijeenkomst in Selma krijgt King een klap in zijn gezicht, hetgeen tegelijk een klap in het gezicht van de regering is. Johnson vindt het goed dat J. Edgar Hoover, hoofd van de FBI, een andere tactiek gebruikt, namelijk om Coretta bang te maken met intimiderende telefoontjes. Die zorgen ervoor dat de verhouding tussen de twee, die toch al niet harmonieus was, nog meer onder druk komt te staan.

Voordat King vanuit zijn woonplaats Atlanta opnieuw naar Selma gaat, belt hij Mahalia Jackson die een bemoedigende gospel voor hem zingt. De toespraak die King in Selma houdt, is gericht op geweldloosheid, maar daarom nog niet zonder angel. Men besluit te protesteren voor het gerechtsgebouw waar het stembureau in gevestigd is waar Cooper eerder werd weggestuurd. Een onbehouwen sheriff slaat wild om zich heen en sluit King en medewerkers een nacht op.

De volgende stap van Hoover is het hardhandig uit elkaar slaan van zwarten na een nieuwe toespraak van King in Selma. De dood van de jonge Jimmy Lee Jackson leidt tot het plan voor een mars naar Montgomery, de hoofdstad van Alabama. King is daarbij niet aanwezig omdat Coretta dodelijk ongerust is en ontkomt daardoor aan de harde klappen die de anderen bij de brug oplopen. Dat verhindert hen niet om het nog eens te proberen. Als King die tweede keer voor de politie terugdeinst (zie poster), leidt dat tot grote discussie maar door alle media aandacht neemt de belangstelling voor deelname zozeer toe dat men de derde maal, met goedkeuring van de rechter, ongehinderd de mars kan volbrengen, waarop Johnson niet anders kan dat een wet in te dienen die zwarten stemrecht geeft.

De tikkende letters met korte informatie op het scherm en de latere archiefbeelden van de mars benadrukken de urgentie aan deze historische film, die vooral het doorzettingsvermogen laat zien van activisten die opkwamen voor mensenrechten. Ze kunnen een inspiratie vormen voor huidige vernieuwers, als die wel eens het gevoel hebben dat ze tegen windmolens vechten.

Hier de trailer.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten