Persoonlijk geheim vormt bron succes Zweedse kinderboekenschrijfster
Astrid Lindgren, de bekendste kinderboekenschrijver uit
Zweden, had geen gemakkelijk leven, maar dat verklaart wellicht haar succes.
Kristina Lindström laat dit zien in een lange documentaire. Het Uur van de Wolf
zond daar de kortere versie van uit, die op zichzelf al een onvergetelijke
ervaring is, vooral door de ontwapenende houding van Lindgren. Naast zijzelf
komen verschillende anderen aan het woord en natuurlijk wordt de biografische
schets afgewisseld met fragmenten uit haar boeken en films, waaronder de
bekendste, Pippi Langkous.
Lindström begint bij het begin. Astrid werd in 1907 geboren
op het platteland in het zuiden van Zweden in de buurt van de plaats Vimmerby.
Het leven op de boerderij met streng gelovige ouders moet vooral veilig geweest
zijn. Met haar broer Gunnar beleefde Astrid veel avonturen. Met haar vader ging
ze naar de veemarkt. Er is nog een foto van haar als twaalfjarig meisje naast
hoofdredacteur Blomberg van de lokale krant. Toen ze achttien jaar was ging ze
bij hem aan het werk en werd ook nog zwanger gemaakt door de vijftiger.
Daartussen liggen eenzame tienerjaren waarin Astrid zichzelf lelijk vond. Ze
ging wel veel naar de bioscoop en deed daar beelden op van scènes die zij in
haar verhalen kon gebruiken, zoals een meisje dat met borstels onder de voeten
de vloer schrobt of een paard in de kamer.
Haar ouders waren verdrietig over haar ongehuwde zwangerschap.
Astrid vertrok naar Stockholm en vervolgens naar pleeggezin Stevens in
Kopenhagen waar ze in 1926 van zoon Lars beviel. Het deed haar later veel pijn
dat ze haar zoon daar achterliet om de kerst met haar familie door te brengen.
Het was helemaal wrang dat het geboorteverhaal van Jezus door haar vader werd
voorgelezen. Astrid ging vervolgens weer terug naar Stockholm om geld te
verdienen en bracht af en toe een bezoek aan Lars. De jaren dertig werden
getekend door werkloosheid. Astrid werkte hard en bracht Lars, die na de dood
van zijn pleegmoeder niet in Kopenhagen kon blijven, soms naar haar ouders, die
inmiddels milder waren geworden. Haar secretaressewerk voor de Zweedse
automobielclub bracht haar in contact met voorzitter Sture Lindgren. Zoals zijn
naam al aangeeft scheidde hij van zijn vrouw en trouwde hij met haar in 1931.
Astrid had bedongen dat ook Lars deel van hun leven uitmaakte. Een paar jaar
later kreeg ze ook nog een dochter, Karin. De laatste zegt dat Sture geen goede
vader was en dat hij veel dronk, maar dat haar moeder alles opving.
In de Tweede Wereldoorlog was Astrid actief in het verzet.
Ze hield Oorlogsdagboeken bij waarin ze haar woede op de nazi’s uitte. Vlak
voor het einde van de oorlog wilde Sture scheiden omdat hij een ander had.
Astrid nam haar eigen leven in de hand en schreef Pippi Langkous op verzoek van Karin die zelf die naam bedacht had.
Het boek vond een uitgever en werd ook op het toneel uitgebracht. Pippi stond
symbool als een humanistische verzetsfiguur, zegt een literatuurwetenschapper,
al werd zij een jaar later alweer bekritiseerd als een gestoorde
persoonlijkheid. Astrid schreef door en was daarnaast ook bureauredacteur.
Eenzaamheid was haar kostbaarste bezit. In 1953 ontmoette ze in het verwoeste
Berlijn Louise Hamburg die verliefd op haar was, maar Astrid wilde niet verder
gaan dan een hechte vriendschap.
In 1967 nam ze het op tegen de regering Palme, die volgens
haar teveel belasting eiste en won, waarop de sociaal-democraten opstapten. Ze
kreeg veel post, ook van de twaalfjarige, rebelse Sara die graag de rol van
Pippi had gespeeld. Hoewel die al vergeven was, vloeide er een dertig jaar
durende correspondentie tussen verwante zielen uit voort. Astrid verkondigde
een opvoeding zonder slaag en kreeg daardoor twee Duitse jongens op bezoek die
uit hun ouderlijk huis gevlucht waren. Astrid zorgde voor onderdak voor hen. In
1986 ging Lars dood na een hersentumor. Astrid was daarover erg verdrietig. De
Nederlandse schrijfster Rita Verschuur bezocht haar in 1994 en zag een linde
die nog als enige voor haar huis in bloei stond, hetgeen terugkwam op de tekst
van de rouwkaart, opgesteld in 2002 : Speelt
mijn linde, zingt mijn nachtegaal.
Hier
de trailer op Het Uur van de Wolf
Geen opmerkingen:
Een reactie posten