Ester Naomi Perquin over Meervoudig afwezig, VPRO Boeken, 15 januari 2017

Dichteres breekt muur tussen haar en haar werk weg

Dichteres Ester Naomi Perquin (Zierikzee, 1980) heeft een vierde gedichtenbundel uitgebracht, waarin ze persoonlijker van zich laat horen. Op teletekst was te lezen dat ze daarin onderzoekt wat het betekent om ergens te vertrekken. De nieuwe gastvrouw van VPRO Boeken, Carolina Lo Galbo, ontvangt haar met een hand en geeft er ook weer een bij vertrek.

Lo Galbo, die van start gaat alsof ze het programma al jarenlang presenteert, vraagt meteen over de persoonlijke aard van deze nieuwe bundel.

Perquin antwoordt dat die niet gepland was, maar dat de bundel om die manier tot stand kwam. Ze had door dat ze door enige weerstand heen moest breken, een muur moest slechten die eerst tussen haar en haar gedichten stond. Onbenulligheden bleken een opening te bieden naar een nieuwe toon. Zo was er een meisje in de dierentuin die haar op de titel van de bundel bracht. Ze hoorde het meisje tegen haar moeder roepen over olifanten, maar de moeder was te zeer verdiept in een telefoongesprek over haar werk. Dit soort observaties kregen opeens betekenis.

Lo Galbo vraagt waarom de toon eerder hooghartiger was.

Perquin wil niet of ze eerder hooghartig schreef maar er moest altijd een laag tussen haar en het gedicht aangebracht worden. Ze had zo’n hoogstaand beeld van wat poëzie moest zijn, dat ze de eerste keer dat ze gedichten voordroeg stond te trillen met de bundel in haar handen. Ze zocht naar een manier om zelf achter het decor te blijven. Ze was ook niet uit op het geven van een oordeel. Ze luisterde liever naar de meningen van anderen. Haar werk als gevangenisbewaarder leende zich daar goed voor. In de bundel Celinspecties (2012) kroop ze in de huid van gedetineerden. Tegelijk wil ze dit ook afleren, omdat zoiets een saaie gewoonte wordt. Ze vindt het goed om zichzelf uit het gareel te krijgen.

Lo Galbo merkt op dat dit ongetwijfeld niet zonder slag of stoot ging.

Perquin antwoordt dat ze poëzie de meest vergeeflijke vorm van manipulatie vindt. Ze probeert hierin tegenwoordig dichterbij haar eigen kern te komen. Het onbenullige kan zijn waarde hebben, omdat het verbindt. Het feit dat iedereen een vader heeft is een gedeelde ervaring, die het persoonlijke rechtvaardigt.

Lo Galbo merkt op dat haar vader overleed toen zij acht jaar oud was en nu opduikt.

Perquin zegt dat het voordelen heeft om op jonge leeftijd met de dood geconfronteerd te worden. Het maakt dat men gretiger op het leven ingaat. De literatuur biedt de mogelijkheid zichzelf te vermenigvuldigen, maar het is ook mooi als dat soort personages wegvallen.

Lo Galbo vraagt of het lastig is om over persoonlijke zaken te schrijven.

Perquin antwoordt dat de zaken waarover ze schrijft allang achter haar liggen. Ze heeft geleerd dat het uiten van emoties geen resultaat oplevert. Ze wacht met schrijven tot de emotionele lading uit de ervaringen verdwenen was.

Lo Galbo zegt dat ze in de bundel ook andere zaken verwerkt.

Perquin antwoordt dat het gedicht Wegens logistieke problemen over een verhuizing en een echtscheiding gaat. Ze leest het gedicht voor en vertelt dat ze het ritme ontleent aan het gezwiep van de sleutelbos uit de tijd als cipier. Gedichten hoeven van haar niet zo uitgebalanceerd te zijn zoals ze in de bundel staan. Ze mag van zichzelf wel wat slordiger zijn. Ze wilde eerder een grote roman schrijven maar wendde zich tot de poëzie toen ze ontdekte dat die al was geschreven. Na tien jaar wil ze nu essays schrijven over macht en onmacht en wellicht komt haar roman er daarna ook nog een keer.