Filmrecensie: Miele (2013), Valeria Golino

Droevige jonge vrouw verlost de zieken uit hun lijden

De Italiaanse actrice Valeria Golino met een lange staat van dienst maakte met Miele haar eerste lange speelfilm. Het verhaal over een jonge vrouw die anderen uit hun lijden verlost is boeiend, maar wordt wel ontsierd door een chaos aan beelden.

Miele, zoals de bijnaam luidt van Irene, hetgeen honing betekent, woont aan de Italiaanse kust en zet zich in voor mensen die zwaar lijden en geen gehoor vinden bij andere hulpverleners. Ze gaat, terwijl haar vriend Stefano en haar vader menen dat ze aan de universiteit van Padua studeert, naar Mexico om daar een inslaapmiddel te halen dat voor honden bedoeld is en regelt daarmee in het geheim de euthanasie van Italiaanse zieken, waarbij ze ook een zelfgekozen muziekstuk laat spelen om de sfeer aangenamer te maken.

Met fraaie beelden toont Golino de reis van Irene die over Los Angeles gaat en vervolgens met de bus naar Mexico en de aanwezigheid bij een zieke persoon en diens geliefde om te zorgen dat de procedure volgens de regels verloopt.

De film verdiept zich als Irene onder de schuilnaam Irene door tussenpersoon Rocco naar de Romein Grimaldi wordt gestuurd die de euthanasie zelf wil doen en alleen het inslaapmiddel wil hebben. Irene heeft een gesprek met hem maar hij blijft erbij dat haar hulp niet nodig is. Later belt hij haar nog eens met de vraag of sporen van het middel bij een autopsie terug te vinden zijn, maar dat is volgens Irene niet het geval. Als ze aan het eind van het gesprek hoort dat hij kerngezond is, wordt ze woedend. Ze haalt eerst verhaal bij Rocco en gaat later nog eens naar Grimaldi om uitleg te krijgen over diens motief om een eind aan zijn leven te maken. Ze doorzoekt daarbij zijn woning om het inslaapmiddel terug te vorderen. Hoewel dit haar niet lukt, krijgt ze wel een verstandhouding met Grimaldi, die haar tijdens een etentje vertelt over opstijgende lucht in een moskee in Istanbul, hetgeen met een vel papier mogelijk aan te tonen is. Later stuurt hij haar zelfs het inslaapmiddel terug, waarop Irene opgelucht is, al is dat van korte duur, aangezien ze later met eigen ogen ziet dat Grimaldi uit het raam gesprongen is.

Deze hoofdlijn wordt ontsierd door een chaos aan beelden, onder andere over de jeugd van Irene, die moeilijk plaatsbaar zijn. Het toont aan dat het nog niet zo gemakkelijk is om de kijker aan de hand van beelden mee te voeren en een bedoeling duidelijk te maken zonder al te expliciet te willen zijn. Miele geeft in ieder te denken over de verouderde opvattingen in Italië wat betreft dat hulp aan ongeneeslijk zieken en mensen zoals Grimaldi die levensmoe zijn.  

Jasmine Trinca, die eerder in La stanza del figlio (2001) van Nanni Moretti speelde, draagt de film met haar rol van eenzame, verlegen jonge vrouw vol bekommernis met anderen. Aan het eind van de film gaat ze naar Istanbul, bezoekt de moskee die Grimaldi genoemd heeft en legt het papier, dat hij bij het teruggestuurde inslaapmiddel heeft gedaan, op het tapijt onder de koepel. Pas als ze wegloopt, hoort ze aan de stemmen van kinderen dat het papier is opgestegen. Ze kijkt toe en ziet als het ware de ziel van Grimaldi opstijgen. 

Hier de trailer met Engelse ondertiteling, uitgezonden in het kader van het Movies that matter festival.