Pages

maandag 21 maart 2016

Filmrecensie: Medea (1969), Pier Paolo Pasolini


Slepend drama over kindermoord uit wraak voor afwijzing

De versie van Medea zoals geschetst door Pier Paolo Pasolini begint met de strijd van Jason en de Argonauten tegen het barbaarse volk waar Medea van afstamde. Deze barbaren komen uitgebreid in beeld tijdens de bloederige rituelen die ze erop na houden. Zo wordt er een man ingesmeerd met klei en vervolgens gekruisigd, waarna zijn lichaam in mootjes wordt gehakt en zijn bloed door het volk wordt verspreid over het land om de vruchtbaarheid ervan te bespoedigen. De natuurkleuren zijn overweldigend.

Doel van de tocht van Jason was het bemachtigen van het gulden vlies, een gouden schapenvacht, dat hij aan zijn oom Kreon, koning van Korinthe moet overhandigen om een deel van zijn rijk te krijgen. Medea besluit Jason te helpen en wekt daarom haar broer. Na het stelen van het vlies overhandigt ze het aan Jason en slaat met hem en haar broer op de vlucht naar Korinthe. Omdat ze door haar vader in zijn blauwe gewaad achterna gezeten worden, besluit Medea haar broer te offeren door hem ook al in mootjes te hakken, hetgeen de achtervolging van de vader en zijn troepen vertraagt. Medea en Jason zijn duidelijk zeer op elkaar gesteld en krijgen, zonder dat er veel seksualiteit getoond wordt, twee zoons.

De tocht sleept zich voort, veel tekst is er niet. De Argonauten trekken te paard door het landschap met de gaten in de heuvels, dat tijdloos is en net zo bijzonder als de af en toe rauwe muziek. Met een vlot steken ze de zee over naar Korinthe, waar zich het drama afspeelt. Vooral het eind waarin Medea zich keert tegen Glauce is dramatisch sterker dan het begin dat weliswaar zeer heftig was, maar minder wat betreft de dramatische ontwikkeling.

In Korinthe laat Medea zich in fraaie Griekse kledij steken. Jason overhandigt het vlies maar mag niet op zijn beloning rekenen. Om een goede toekomst voor zijn kinderen te krijgen wil Jason met Glauce, de dochter van de koning, trouwen, dit zeer tegen de wil van Medea. Omdat ze nog steeds over magische gaven beschikt, betovert ze het gewaad, dat door haar zoons naar Glauce gebracht wordt, met giftige kruiden, waardoor de dochter levend verbrand, niet veel later gevolgd door Kreon, die omkomt als hij de vlammen wil doven. Dat het niet in de eerste plaats om de ontwikkeling van een verhaal gaat, blijkt wel als omdat Euripides en in zijn voetspoor Pasolini een andere mogelijkheid voor de afloop aangeeft. Daarin laat Medea de zoons opnieuw een gewaad sturen, dit maal van haarzelf. Als Glauce in de spiegel kijkt, beseft ze het droevige lot van Medea en stort zich van een buitenmuur van de stad, eveneens weer gevolgd door haar vader.

Dramatisch is het bekende eind waarin Medea uit wraak voor de afwijzing van Jason en in een stilte die ook door de aanwezige luitspeler niet wordt opgemerkt, een voor een haar kinderen dood nadat ze hen naar binnen heeft geroepen en in bad heeft gedaan. Dormi, mi amore, heet het heel mooi in het Italiaans, voordat ze het mes trekt. Ze verbiedt de volgende dag zelf de wanhopige Jason zijn zoons te begraven. Ze heeft alles al in de fik gestoken.

De hoofdrol wordt gespeeld door Maria Callas, die met heel indringende blikken in de verte kan kijken, waarmee ze aangeeft dat ze al weet wat haar boven het hoofd hangt. Het is haar enige filmrol, maar wel een die op haar lijf geschreven was.

Hier de trailer.






Geen opmerkingen:

Een reactie posten