Pages

dinsdag 22 december 2015

Filmrecensie: Prometheus (2012), Ridley Scott


Queeste naar de aard van de mens met een hoog Star Wars gehalte

De mythische figuur Prometheus spreekt tot de verbeelding. Voorafgaande aan zijn vertaling van Prometheus geboeid door Aeschylus, geeft Gerrit Komrij een aantal opvattingen weer over deze halfgod. Prometheus werd door atheïsten zoals Nietzsche, revolutionaire denken als Marx en dichters als Henriëtte Roland Holst een lichtend voorbeeld voor de mensheid beschouwd, maar ook christenen en kunstenaars liepen met hem weg. Nog steeds kent geen roem geen einde, zoals Jan Decorte  laatst in zijn uitgebeende voorstelling Geboeid/Prometheus liet zien.

Ridley Scott vertaalt de mythe van Prometheus in science fiction, waarbij Prometheus geen goddelijk wezen maar een ruimteschip is, waarmee een groep onderzoekers op weg gaan naar onze herkomst. De vondst van Elisabeth Shaw en Charlie Holloway van bijzondere tekens in een grot in Schotland in het jaar 2089 vormt de aanleiding tot de missie. Leider van de missie is Meredith Vickers, die het bedrijf Weyland vertegenwoordigt dat het project gefinancierd heeft. Het is meteen duidelijk dat deze strakgekapte blondine, anders dan de eerlijke wetenschappers, een verborgen agenda met zich meevoert. Ze heeft een assistent bij zich die niet van onze wereld is, maar een robot, al valt dat er dat van de buitenkant niet van af te zien. Deze David, gespeeld door Michael Fassbender, is bijzonder van nut omdat hij oude talen kan lezen, moeilijke raadsels met succes kan oplossen en niet, zoals de menselijke wezens, vatbaar is voor ziekten die op de buitenaardse planeet heersen.

De aankomst op die verre planeet is spectaculair, zoals vele scènes in Prometheus dat zijn. Zelfs voor iemand die zich dood verveelde bij een film als Star Wars, biedt de film van Scott veel genoegen. Tot een zekere grens natuurlijk, want ook Prometheus gaat behoorlijk over de top waar het om de strijd tegen het kwaad gaat. De missie uit 2093 doet erg denken aan de inval in Irak in 2003. Ook hier komt een soort tankwagen voor die door de woestijn naar een vallei rijdt, waar sprake is van bewoning. Als ze eenmaal de grot bereikt hebben die de ingang vormt van het wooncomplex ziet Shaw dezelfde tekens als in de grot in Schotland en weet ze dat ze goed zitten. Fraai zijn de schimmige radioactieve wezens die zich om hen heen bewegen, net als doden die in een sarcofaag liggen. Op een moment dat er een storm op komst is en de onderzoekers terug moeten naar Prometheus, neemt Shaw nog even gauw een helm mee dat daar los op de grond ligt en dat na onderzoek een menselijk hoofd blijkt te bevatten. Hoewel ze tijdens het onderzoek het hoofd niet kunnen behouden, blijkt wel uit het DNA dat ze met een mens van doen hadden.         

Spanning wordt op nogal kinderlijke wijze opgewekt door de moeite die Shaw heeft om, met gevaar voor eigen leven, het hoofd nog net voor het noodweer losbarst het ruimteschip binnen te krijgen. Als blijkt dat er nog twee onderzoekers niet zijn teruggekeerd gaan de collega’s op opnieuw en verder het wooncomplex in en stuiten daar op angstwekkende situaties die fraai worden weergegeven met energetische patronen. Holloway wordt daar ernstig ziek van en ook Shaw krijgt het te verduren als ze bij terugkomst in het ruimteschip met hem gevreeën heeft. David constateert dat ze drie maanden zwanger is, waarop Shaw, die nattigheid voelt, een auto operatie op zichzelf uitvoert, dat het mooiste fragment uit de film genoemd kan worden.

De verschijning van Peter Weyland, de baas van het bedrijf die hen uitgezwaaid heeft maar incognito blijkt te zijn meegegaan, luidt het teveel aan Star Wars in. Zijn verlangen naar eeuwigheid komt hopeloos ten val en ook zijn dochter Meredith Vickers, die op haar scherm ziet dat het fout afloopt en terug wil naar de aarde, overleeft de missie niet. Ellie Shaw is de heldin die, behalve zichzelf in veiligheid weet te stellen, ook nog voorkomt dat de aarde verder bestookt wordt door aliëns, die in de film Engineers worden genoemd. Ze krijgt daarbij de hulp van David die weliswaar onthoofd is, maar haar desondanks verder kan loodsen naar andere planeten. Wordt vervolgd zou ik zeggen, want het idee van buitenaards leven blijft ons bezig houden. Het zou daarbij aardig zijn als combat achtige scènes vermeden worden en Shaw eens wezens aantreft die vooral het goede uitstralen, zoals Prometheus ook voor ogen had.   

Hier de trailer, hier mijn bespreking van de voorstelling van Jan Decorte.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten