Humorvolle voorstelling van ontwapenende vakman
De solovoorstelling
Straussvogel is het laatste deel van de trilogie van Steef de Jong over het
Habsburgse Rijk waarin de operette hoogtij viert, misschien ook omdat het er in
Wenen in die tijd economisch niet florissant aan toe gaat. De Jong schetst in
zijn levendige voordracht een beeld van bankiers die zichzelf neersteken en
lijken die op straat blijven liggen. Johan Strauss, die zelf een afschuw van de
donkere kant van het leven had, fleurde de stadsbevolking op met vrolijke
operetteklanken, eerst in de danszalen later in het concertgebouw.
De omgeving, waarin De Jong zijn verhaal over de beroemde walskoning
vertelt, is die van een gezellige filmstudio vol met camera’s, een
overheadprojector en decorstukken. De Jong is dan ook bezig met een docurette
over het leven van Johan Strauss (1825-1899), die ook wel Schani werd genoemd.
Hij werd door zijn vader in zijn muzikale ontwikkeling gedwarsboomd, maar kon desondanks
later zijn talent in alle majeure toonaarden ontplooien. De Jong speelt tijdens
de voorstelling verschillende filmscènes, die tegelijk op twee oude
televisietoestellen te zien zijn. Visueel is er veel te beleven, maar ook
auditief komt de kijker aan zijn trekken: door de muziek uit de levenslustige
operette Die Fledermaus (1874) die
voorafgaande aan de voorstelling de stemming meteen in de zaal brengt, maar ook
door de liederen die De Jong, begeleid door piano of gitaar, met zijn prachtig
heldere stem zingt, soms bijgestaan door het publiek. An der schönen blauen Donau wordt meteen uit volle borst mee gelald.
In een kunstig geheel dat De Jong de toeschouwer voor de
derde maal voorzet, ligt de humor om de hoek. De schaalmodellen van markante
plaatsen in Wenen en de belangrijkste woonplaatsen van Strauss op het scherm geven
De Jong de mogelijkheid om zijn creativiteit volledig uit te leven. Zo is er de
klok van de Karlskirche die De Jong met een stokje laat bewegen terwijl hij met
zijn adem de vlag laat wapperen die daaronder hangt. Ook zien we een silhouet
van het centrum van de stad met daarboven een kraai waarvan het gekras volgens
De Jong later nog wel kan worden ingesproken. Hij bezoekt de geboortehuis van
Strauss dat inmiddels in handen is van een Egyptische kunsthandelaar, die
vertelt over de compositie die Strauss maakte voor de opening van het Suez kanaal
waarvoor hij als beloning twee giraffen kreeg. Die zijn volgens De Jong nog
steeds in de Weense dierentuin te vinden. Later zien we met zijn mobiel
gemaakte opnamen van het huis waarin Strauss woonde. Dat was tegenover de
dierentuin en naast het paleis van koningin Sissi, die in alle drie
voorstellingen zit en een nauwe band met haar hofbalmuziekdirecteur had. Koddig
is de scène met de foto op het t-shirt van Jong van de toegangsdeur tot het
gebouw waar de Habsburgers liggen begraven. De auto’s die daar op staan konden
niet verwijderd worden.
Bijzonder fraai zijn de gemonteerde scènes waarin de hofdame van
Sissi in een koets door het centrum van Wenen hobbelt, componisten als Mahler
en Brückner van de elitaire Wiener Philharmoniker bijeen zitten te mokken over
de populaire muziek waarmee Strauss als een voortijdse Armin van Buuren de
voeten van de vloer krijgt en hijzelf tijdens een concert het stokje aan een
vervanger heeft gegeven en op het balkon van de schouwburg met koningin Sissi staat
te roken. De laatste sluit hun onderhoud heel grappig af met de uitspraak dat
ze de giraffen die uit Egypte moeten komen, wel Schani en Sissi kunnen noemen.
Tot slot ziet het publiek het gemonteerde eind van de film
op het scherm voorbij komen, gevolgd door een samenzang met als refrein Vrolijk is wie gewis al het leed vergeten is
en de aftiteling waarbij men niet te beroerd is om De Jong een handje te helpen
om de vermeldingen over het scherm te laten rollen. De Jong ontwapent en
gedraagt zich als a natural. Bij alle
lof dient aangetekend dat De Jong zich in het vervolg meer mag bezig houden met
een verdere verdieping van de inhoud van zijn programma. Het zou van deze innemende
en getalenteerde vakman een nog grotere grootheid maken.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten