Portret van een sterke vrouw die werkt aan haar eigen bevrijding
en die van anderen
De Nederlands Koerdistaanse documentairemaakster Gulsah
Dogan portretteert in Naziha’s lente de
bevrijding van de vierenveertigjarige Naziha, die in Marokko geboren werd, daar
een vreselijke tijd beleefde, op haar vierde naar Amsterdam kwam en
uitgehuwelijkt werd aan een, dertig jaar oudere, dictatoriale man, die zijn
kinderen het slechte pad opstuurde. In 2005 scheurde Naziha zich van hem los en
stond ze zelf voor de klus haar tien kinderen op het rechte pad te krijgen. Vooral
het contact met haar enige dochter Rahma, de jongste van het stel, geeft haar
inspiratie. In het begin van de documentaire schrijft ze haar een brief waarin
ze hoopt dat haar dochter een beter leven zal krijgen.
In 2006 was Naziha negatief in het nieuws toen ze de
klachten in de buurt over haar kinderen niet de baas kon. Zes jaar later heeft
ze al een aardige stap in de goede richting gezet. Ze is weliswaar nog niet
vrij van hulpverleners, zegt ze, maar heeft toch meer grip op haar kinderen.
Rahma evenwel is alleen vrij als haar nog thuiswonende broers niet thuis zijn. De
al wat oudere Simo wil niet naar school, maar wordt ernstig toegesproken door
zijn moeder die ook een afspraak voor begeleid wonen heeft gemaakt. De jongste
zoon Omar wil de straat op om te spelen, maar zijn moeder wijst hem op zijn
plicht eerst zijn huiswerk te doen.
Tijdens een bijeenkomst van jeugdhulpverleners in
Slotervaart vertelt zij als ervaringsdeskundige dat hulpverleners hun cliënten
vaak als een dossier zien - waarvan zij later thuis als bewijs een hele stapel
papier toont – terwijl zij zelf de hele dag de zorg voor hen had. Schuldgevoelens
uit het verleden waarin ze zich onderdanig opstelde tegenover haar echtgenoot, maken
dat ze het als haar taak ziet om haar kinderen de juiste richting op te sturen.
Ze doet zelfs een cursus vertrouwenspersoon en is een aanspreekpunt in de buurt
als het gaat om problemen van Marokkaanse vrouwen, die vaak problemen hebben
met het stellen van grenzen. Tijdens bijeenkomsten van een kookclub worden de
banden aangehaald.
Zelf heeft ze nog te maken met een onder toezichtstelling
van twee van haar kinderen, maar voor de rechter verdedigt ze zich met verve,
waarna ze de kinderen terug krijgt. Simo maakt ondertussen een rap die hij laat
horen aan Ali B. De zanger is onder de indruk van de levensechtheid en laat een
opname maken die Simo later trots aan zijn familie laat horen. Naziha is
ontroerd door de strijdbare positieve tekst. Tijdens haar verjaardag lijkt de
documentaire na een uur een natuurlijk eindpunt te vinden. De dood van een
grensrechter uit Almere door mishandeling en betrokkenheid van een zoon van
Naziha, die niet wilde meewerken aan de film, zet alles echter weer op zijn kop.
Naziha zocht contact met de politie, condoleerde de nabestaanden en bezocht de
rechtszittingen, terwijl ze juist snakte naar rust. Deze vrouw, die ooit al in
Marokko gemarteld werd, als oudste de klappen opving, door haar moeder nooit
werd geknuffeld en voor tienduizend gulden verkocht, lijkt sterker dan ooit uit
de strijd lijkt te komen. Naziha’s lente
is een mooi voorbeeld van een moeizaam proces van bevrijding dat Gulsah Dogan
enkele jaren volgde.
In het gesprek dat Sarina Vitta met Gulsah Dogan in Regisseur aan de keukentafel had, komt
ter sprake dat niet alle kinderen blij waren met hun vrijgevochten moeder in de
film. Sommigen spraken er schande van, wellicht ook om hun aanzien in de wijk
niet kwijt te raken. Dogan kan zich dat voorstellen. Als kind had ze ook de
nodige moeite met haar moeder die tegen de traditie inging. Zes kinderen zagen
de première en omarmden de film. Zelfs de zoon die eerst er eerst schande van
had gesproken, waarmee er volgens Dogan toch iets in beweging is gekomen. Iets
om trots op te zijn.
Hier
de trailer.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten