Pages

zaterdag 11 april 2015

Filmrecensie: Boyhood (2014), Richard Linklater



Groot gebrek aan vrijheid in het land van de vrijheid

In Boyhood volgt Richard Linklater gedurende twaalf jaar de ontwikkeling van een opgroeiende Amerikaanse jongen en diens gebroken gezin met alle ups en downs. Hoofdpersoon Mason is zes jaar als de film begint en achttien jaar als het verhaal eindigt. Levensgebeurtenissen als jongensvriendschappen, beroepskeuze en de ontwikkeling van een eigen identiteit los van de ouders worden ruim tweeëneenhalf uur lang achter elkaar in beeld gebracht. Boyhood geeft daarnaast vooral een inkijkje in de kinderlijke Amerikaanse cultuur.

In het begin haalt Olivia, de gescheiden moeder van Mason, hem - heel Amerikaans - met de auto van school. Ze voert een levensecht gesprek zoals alle moeders met hun zesjarige zoons doen. Ze wil van alles, wat de zoon niet wil. Diens oudere zus Samantha is extraverter. Als Olivia vanwege studieredenen naar Houston wil verhuizen, roept ze aan tafel keihard nee, al kan ze de plannen van haar wilskrachtige moeder natuurlijk niet dwarsbomen.

De joviale en muzikale vader is anderhalf jaar buiten beeld geweest vanwege een verblijf in Alaska, maar komt de kinderen voor een uitstapje naar een bowlingcentrum bij hun oma ophalen. Hoewel de laatste wil dat hij ze aan het eind van de dag weer bij haar terugbrengt, is de man eigenwijs en brengt ze naar hun moeder. Olivia is niet blij om haar vroegere man in haar huis te zien. Hij is alleen maar ontregelend. Ze legt het aan met Bill, een docent van haar, die net als zij gescheiden is en twee kinderen heeft, maar die een drinkende huistiran blijkt te zijn.

De film maakt opeens een sprong als blijkt dat Bill en Olivia samenwonen met de vier pubers, die het goed met elkaar kunnen vinden. Beter dan met Bill, die hun in een houdgreep houdt. De vader merkt tijdens een uitstapje dat zijn kinderen behoorlijk platgeslagen zijn en probeert hen wat meer leven in te blazen. Een gedwongen haircut van de langharige Mason zet kwaad bloed bij de mokkende jongen.

Het is te voorzien dat Olivia in de relatie blauwe plekken oploopt, met haar kinderen vlucht en intrekt bij een vriendin. Samantha is niet blij met haar nieuwe school en reageert net zo overstuur als haar moeder, die op de school van Mason lesgeeft. Gelukkig kan hij terecht bij zijn vader, die hem meeneemt op een kampeertrip en persoonlijke gesprekken met hem voert.
Olivia vindt na verloop van tijd een eigen huis in een kleinere plaats en ontmoet daar oorlogsveteraan Jim die bij hen intrekt.

In het vervolg van de film beleeft Mason zijn eerste ervaringen op het gebied van de liefde en praat daar met zijn vader over, die inmiddels ook een eigen gezin heeft. De verhouding van de gevoelige Mason met Jim wordt alleen maar slechter. Ook in zijn beroepskeuze, de fotografie, wordt hij onder druk gezet door een docent die hem aanraadt de lat hoger te leggen. Try harder, heet dat in het Amerikaans. Mason heeft daar moeite mee, zo vertelt hij tegen klasgenote Sheena, die meteen zijn eerste vriendin wordt. Inmiddels zat ik behoorlijk door de Amerikaanse prestatie ideologie heen. Met weemoed dacht ik terug aan de Heimat films van Edgar Reitz over Hermann Simon, het Duitse equivalent van Mason, al verschillen hun leeftijden. 

De actualiteit wordt in Boyhood niet geschuwd, zoals in de verhalen van de oorlogsveteraan en de verkiezing van Obama. Mason doet mee aan het stemmen werven, maar een nijdige man gebiedt dat Mason van zijn erf gaat, anders schiet hij hem neer. We zijn in Texas. Zijn meehelpende vader vraagt Mason snel een bord van McCain uit een tuin te halen. Zijn verdere adviezen over verantwoordelijkheid zijn nogal quasi diepzinnig. Als Mason hem vraagt waar het nou om gaat, weet de vader dat ook niet. Zijn moeder is net zo verward. Zij had op het eind gehoopt dat er meer was in het leven dan alleen de rekeningen betalen. Het tekent de oppervlakkigheid van de Amerikaanse cultuur. Mason concludeert dat hij meer in het hier en nu wil leven. Dat heeft hij tenminste geleerd van de vergeefse morele inspanningen van de vorige generatie.  

Hier de internationale trailer.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten