Pages

dinsdag 27 januari 2015

Cybertopia: dromen van Silicon Valley, Tegenlicht, 25 januari 2015



Voorrang voor technologische ontwikkeling

Silicon Valley, de kennisvallei in het zuiden van Californië, staat model voor een nieuwe manier van denken en leven. De gebouwen die er staan zijn volgens historicus Fred Turner geen luxe kantoorruimtes maar multifunctionele dozen, waarmee de cybercultuur gesymboliseerd wordt die programmeurs, serieel ondernemers en durfkapitalisten in het vizier menen te hebben. Marije Meerman loopt rond en vraagt een aantal van deze nieuwlichters over hun ideeën betreffende de toekomst.

Kevin O’Connor is zo’n cyberoptimist, een ondernemer die veel geld verdiende door zijn bedrijf aan Google te verkopen en Findthebest begon, een transparante vergelijkingssite waar consumenten de beste waar kunnen vinden. Hierdoor worden machtsstructuren volgens hem doorbroken. In zijn manier van denken zijn politiek en economie moeilijk van elkaar te scheiden. Internet speelt een belangrijke rol in de maatschappelijke vernieuwing. Tegelijk vreest hij dat we slaven worden van een overheid die geen waarde produceert. Een typische vertegenwoordiger van het neoliberalisme, lijkt me.

Nog zo iemand is durfkapitalist Tim Draper, die stelt dat de overheid de helft van de maatschappelijke middelen opsoupeert. Hij is bezig met de ontwikkeling van bitcoins, een alternatief geldsysteem. Ook richt hij zich op verbetering van het hoger onderwijs. In korte tijd onderricht hij studenten over hun toekomstige taken. Vrolijk danst deze vijftiger op de clip van Happy. Draper heeft verder een plan om Californië te splitsen in zes staten en is inwoner van het virtuele e-Estland waar virtuele burgers met bitcoins rekenen. Ook Peter Thiel, de uitvinder van Pay Pal, ziet de technologie als een goed alternatief voor de politiek.

Beschouwelijker is Fred Turner (zie foto), auteur van het boek From counterculture to cyberculture. Het jaarlijkse Burning man-festival in de hete woestijn van Nevada biedt de gelegenheid voor persoonlijke expressie en gemeenschapszin. Turner stelt dat de tegenbeweging van de jaren zestig uiteenviel in het politieke nieuw links en de communebeweging. Ondernemingen als Apple en Google zijn nauwelijks zichtbaar, maar willen een model bieden voor anderen. In de cybernetica komen mystiek en technologie samen. Van de politiek of het bankwezen zullen we het in de toekomst niet moeten hebben. Toch vreest hij dat de technologische vernieuwing vanwege de behoefte om steeds weer vanaf nul te beginnen niet echt van de grond komt. De cyberoptimisten zijn net zo rusteloos als de pioniers die het Wilde Westen bedwongen.
     
Programmeur David Weekly is helemaal in de ban van de cybernetica. Hij praat over de flow waar hij in terecht komt als hij databestanden op zijn computer met elkaar koppelt. Het bewustzijn is als een bloem die in bloei komt. Op dit moment rolt hij internet uit in Afrika. Silicon Valley is echt een gebied waar de creatievelingen hun gang kunnen gaan.
Computers worden steeds complexer, de ontwikkelingen zijn het gezamenlijk resultaat van voortschrijdende menselijke en digitale intelligentie. De hersenkracht stapelt zich op.

Libertariër Louis Rossetto is de oprichter van het tijdschrift Wired, de opvolger The Whole Earth Catalog, dat na de ruimtevluchten op een nieuwe manier naar de aarde keek. Toen dat blad stopte gaf het de lezers de slagzin Stay hungry stay foolish mee. Rossetto probeert in Wired de communebeweging te bedienen. Hij zegt dat de politiek een achterhoede gevecht voert, waarbij ongeleide emoties op de voorgrond staan die onbedoelde gevolgen kunnen hebben. Do it yourself is zijn motto.   

Randy Hencken van The Seasteading Institute (hier de blog van het instituut) houdt zich bezig met nieuwe organisatievormen als een stadseiland buiten de territoriale wateren waar iedereen kan aanmeren. De Nederlandse serieel ondernemer en grondlegger van Java Arthur van Hoff ontwerpt in dezelfde trant. De wereld zit in je hoofd, zegt hij.

Theodore Roszak schreef eerder Opkomst van een tegencultuur (1971). De tijd blijkt niet stilgestaan te hebben. Vanavond wordt verder gepraat in Pakhuis de Zwijger in Amsterdam en later deze week in andere plaatsen. Wellicht geeft het in de uitzending genoemde gedicht All watched over by machines of loving grace van Richard Brautigam uit 1967 een voorzet.

Hier meer informatie over de meeste genoemde lieden op de site van Tegenlicht, hier het gedicht van Richard Brautigam.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten