Pages

dinsdag 16 september 2014

The condemned (2013), documentaire van Nick Read



Overleven in een afgelegen Russisch strafkamp

Diep in het hart van Rusland verscholen, in een bosgebied net zo groot als Duitsland, ligt de strafgevangenis Colony 56, waar 260 moordenaars zitten opgesloten, die verantwoordelijk zijn voor 800 moorden. ’s Nachts kan de temperatuur er dalen tot veertig graden onder nul.

Nick Read kreeg pas na lang aandringen toestemming om het kamp binnen te gaan en met enkele gevangenen te praten. Ook de directeur komt aan het woord. De term hulpverlening komt niet voor in zijn vocabulaire. Hij zegt dat hij in de zesentwintig jaar dat hij daar leiding geeft, nog nooit sympathie voor een gevangene heeft opgevat. Een derde wordt gek en afgevoerd naar de psychiatrische afdeling. Het zou het beste zijn om de doodstraf uit te voeren, maar dat kan sinds 1996 niet meer.

In zijn gevangenis zijn twee afdelingen: een zwaar beveiligde met levenslang gestraften die alleen of met zijn tweeën in een krappe cel zitten en daarnaast een afdeling met de resterende 175 mannen die hun maximale straf van zesentwintig jaar op een zaal samen eten, praten en werken in een houtzagerij. Martin en Temirov zitten op de zwaar beveiligde afdeling in cellen, waar ze slechts één uur per dag uit mogen, de drie volgende personen verblijven op de zaal en hebben meer vrijheid.  

Een gevangene met de achternaam Martin (31) zit het liefst in zijn eentje in zijn cel, die vijf vierkante meter groot is. Daarin heeft hij nog de illusie van een leven. Hij loopt er rond als een gekooide beer in een dierentuin, steeds dezelfde passen heen en terug. Hij heeft Freud bestudeerd. Zijn zes moorden waren niet bewust uitgevoerd. Hij heeft alleen spijt van de moord op een tienjarige jongen die getuige was van de moord op de anderen. Hij vreest dat hij weer het zelfde pad op zou gaan als hij vrij zou komen.

Temirov vindt het leven met de door hem gepleegde moorden erger dan het doden zelf. De herinnering laat hem niet los. Rusland in de jaren negentig was vergelijkbaar met Chicago in de jaren dertig. Hij werd, terwijl zijn gezin dacht dat hij in de olie industrie werkte, lid van een bende en doodde vier personen. Alles is psychologie, meent hij. Ook tijd is relatief, zoals Einstein beweerde. Ontroerend is het bezoek van zijn knappe vrouw en zijn zoon. Hij heeft hen al vijf jaar niet meer gezien en vraagt zijn vrouw niet te huilen. De ontmoeting, ook al is die met een telefoon achter glas, geeft hem vleugels. Hij vindt dat hij geestelijk veranderd is, interesseert zich voor de Stoa en wil zijn excuses aanbieden aan de nabestaanden van de slachtoffers.  

De grote, kale Eremeev (zie foto), die het eten op de afdeling opschept, doodde tuig, zegt hij. Men pleegt misdaad door honger. Hij is een harde kerel, die geen conflicten op de afdeling wil. De status op de afdeling wordt bepaald door de aard van het misdrijf dat men heeft gepleegd. Verkrachters van jonge meisjes worden buitengesloten, net als homoseksuelen. Boete doen vindt hij zinloos. Niemand verandert, in de hemel wordt afgerekend.

Lebedev is een verkrachter met een opmerkelijk verhaal. In 1994 was hij werkloos en kwam in een bende. Hij verkrachtte een meisje en stak haar dood. Niemand zou dat te weten zijn gekomen als hij zelf niet na een vechtpartij in het ziekenhuis was gekomen. Hij biechtte zijn misdaad op aan de politie. Hij zette in de gevangenis een contactadvertentie en correspondeerde zes jaar met een meisje dat zelf verkracht was en wilde weten hoe dat voor een verkrachter was. Zij mocht hem bezoeken in het gastenverblijf. Ze trouwden en hebben twee kinderen, die hij echter nog nooit gezien heeft. Hij heeft wel foto’s en tekeningen van hen.

Nerkrasjoek is een homoseksueel die niet anders kan. Hij weet dat hij niet meer vrij komt en is blij met de beloningen die hij voor zijn seksuele diensten ontvangt. Hij accepteert zijn rol als paria en maakt schoon, ook de w.c’s.

We horen twee gevangenen in de ijskou tegen elkaar zeggen dat het een geluk is dat ze geen wodka kunnen drinken, want dat zou al lang hun dood betekend hebben. Veel anders dan overleven bestaat er in de mistroostige Colony 56 niet.

Hier de trailer.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten