Recensie: The call of the wild (1903), Jack London

Beschaafde gezinshond kan de roep van zijn natuur niet weerstaan

The call of the wild van Jack London is een klassieker die al langer dan een eeuw niets aan waarde heeft ingeboet. Bij scholieren is het roman zeer populair, maar dat komt wellicht mede omdat de omvang goed te behappen is. Het onderwerp is nog steeds actueel. In een tijd waarin de cultuur steeds meer eisen stelt aan de mens, wordt de drang naar een meer natuurlijke manier van zijn sterker.

Het is meteen duidelijk dat een hond in het boek de hoofdrol speelt. Zijn naam is Buck en hij leidt een luxeleventje bij een weldoorvoed Amerikaans gezin van een rechter uit de Santa Clara Valley in Californië. Zijn geluk verdwijnt echter al snel. Hij wordt doorverkocht door een goklustige bediende die om geld verlegen zit. Ondanks alle problemen die Buck daarna ondervindt, brengt het hem uiteindelijk op een hoger plan.

Het verhaal speelt zich af aan het eind van de negentiende eeuw toen Amerika in de greep was van de goudkoorts. Ook in Alaska werd naar goud gedolven in mijnen. Er waren honden nodig om de sleeën te trekken met gereedschap, voorraden. In geval van Buck ging het om het verzorgen van de postverbinding tussen mijnwerkers en het thuisfront.

De aanpassing aan primitieve wetten is voor Buck even wennen. Het is geen sunkissed life, schrijft London en dat kan als een understatement worden opgevat. Buck wordt ondanks zijn fysieke verzet verschillende keren doorverkocht aan hardhandige lieden, op een trein en op een schip gezet, tot hij tenslotte samen met andere honden bij een stel Frans Canadezen, van wie de een een grappig Engels spreekt, terecht komt, die hen meenemen naar het noorden.

De hautaine Spitz maakt de dienst uit in het span. Buck moet zich instellen op de veranderde omstandigheden en begint daarom ook te stelen. Het duurt niet lang tot hij in conflict komt met Spitz. Er ontstond een strijd om het leiderschap. De strijd leidt tot disharmonie binnen het span en maakt het beest in Buck wakker. Als de voorouderlijke energie eenmaal ontwaakt is, krijgt men die niet zo gemakkelijk meer terug in het hok.

Nadat hij de strijd met Spitz in zijn voordeel heeft beslecht, heerst er weer solidariteit tussen de honden. Helaas zorgen nieuwe bazen bij aankomst op hun bestemming voor nieuwe problemen. Ze gaan weinig zorgzaam met hun honden om. De twee mannen staan onder druk van een vrouw, die de zus is van de ene baas en met de ander getrouwd is. Ze maken op bevel van de vrouw, die al haar bezittingen mee wil nemen, de last veel te zwaar, waardoor ze teveel honden nodig hebben om ze allemaal te kunnen voeden. Het gevolg is dat de honden ondervoed raken en steeds meer moeite hebben om hun taak te verrichten.

Het is niet vreemd om te horen dat Buck allerlei menselijke eigenschappen heeft. Ik moest daarbij soms aan Lassie denken. Ook Buck kent allerlei menselijke kwaliteiten als trouw, solidariteit en uithoudingsvermogen. Zelfs de romantische liefde is hem niet vreemd. Die reserveert Buck voor John Thornton, zijn laatste baas die hem redt als hij op sterven na dood is. Op zijn beurt redt Buck het leven van Thorton. Later wint hij een weddenschap door een slee volgestapeld met bloem van zijn plaats te trekken. Met het gewonnen geld reizen ze op hun dooie akkertje naar een verdwenen mijn. Hoewel ze die niet vinden, ontdekken ze wel goud. Helaas word het gezelschap door Indianen gedood als Buck de bossen in is. Buck neemt wraak, waarna hij bij de indianenstam als The Ghost Dog voortleeft.  

In verzorgde taal en met veel gevoel voor stijl heeft London het verhaal op papier gezet. Het is vooral de consistentie die opvalt en die deze kort roman tot een hecht bouwwerk maken. De natuurbeschrijvingen tonen zijn liefde voor het onopgesmukte, rauwe, eerlijke leven, zoals in de lyrische beschrijving van het begin van de lente. ‘From every hill slope came the trickle of running water, the Music of unseen fontains. All things were thawing, bending, snapping. The Yukon was straining to break loose the ice that bound it down. It ate away from beneath; the sun ate from above.’

Onderwerp vormt de tegenstelling tussen cultuur en natuur. London hecht, net als sommige mannen tegenwoordig, die de wildeman in zichzelf willen ontdekken, veel waarde aan de instinctmatige natuur. Het is een kant dat in het verborgene in Buck leeft als voorouderlijke energie. Het beschaafde huisdier moet, om compleet te worden, zijn wilde kant in zichzelf incorporeren. Uiteindelijk lukt dat Buck ook. Na vele tegenslagen vindt hij zijn weg in het bos waar hij het vertrouwen van de wolven wint en tenslotte de roedel aanvoert.