Pages

woensdag 18 juni 2014

Plastic harem (2014), documentaire van Gabrielle Provaas & Rob Schröder



Expositie over het Oosterse vrouwenideaal

Kunstenaar Tarik Sadouma werd geboren in 1979 in Amsterdam uit een Egyptische vader en een Nederlandse moeder, die zich tot de islam bekeerde. Hij studeerde kort filosofie maar meldde zich daarna aan bij de Rietveld academie en woont nu alweer acht jaar in Cairo. Hij werkte eerst als reclamemaker, maar na de revolutie van 2011 begon hij aan een project met plastic fantasiebeelden. Zijn fascinatie gaat uit naar het ideale vrouwbeeld in de Oosterse samenleving, dat anders en mysterieuzer is dan in het Westen. De vrouw is een wezen om bang voor te zijn, iemand die de man steeds op het verkeerde been zet. Zelf heeft hij daar ook ervaring mee.

Sadouma ziet vrijheid als een psychologisch probleem. Hij probeert de Egyptenaren van hun seksuele frustraties af te helpen door beelden te maken - waaronder dat van Sisi - die mannelijke angsten en dromen op seksueel gebied weerspiegelen. Daartoe kijkt hij naar fotomodellen en vrouwelijke popsterren op televisie. Vrouwen dienen het voortouw te nemen bij de revolutie.

Zijn vriendin Mai Haddad danst als een Oosterse godin. Ze is bang ontvoerd te worden en vindt dat verstikkend. Sadouma nodigt modellen uit in zijn studio en toont hen clips van de wulpse bewegingen van Haifa Wehbe, een hedendaagse popster. Hij maakt ook werk met schapenbloed. Als een raam uit zijn studio op straat valt vreest hij het boze oog.

Verhelderend is het bezoek van curator Nat Muller aan zijn studio. Ze vindt de sfeer van zijn werk erg vrouwonvriendelijk en begint over de seksuele intimidatie van vrouwen op het Tahrirplein. Sadouma probeert uit te leggen wat hem bezielt, maar slaagt daar niet goed in. Zijn vriendin Mai helpt hem door te zeggen dat het over culturen gaat.

De staat van beleg door het leger maakt het werken moeilijk. Ze besluiten voor een expositie uit te wijken naar Beiroet. De verleidelijke Jordanese zangeres Malak Al Nasser kan hem daarbij helpen. Sadouma had eerder een liefdesrelatie met haar die is omgeslagen in haat liefde. Ze haalt hem op van het vliegveld en maakt meteen ruzie over zijn vele gerook. Samen bezoeken ze Dr. Hratch, een plastisch chirurg die ideeën heeft over het Oosterse schoonheidsideaal en vrouwen daarbij helpt. Later is ze ernstig beledigd over het beeld dat Sadouma van haar heeft gemaakt.
  
Met zijn vriend Eduard Padberg gaat Sadouma naar de expositieruimte in het moderne centrum van Beiroet, die Malak voor hem heeft versierd. Vervolgens gaat hij met haar naar Nidal, de hoofdredactrice van het toonaangevende Arabische tijdschrift Al Jaras. Nidal vertelt dat zij altijd op haar hoede is voor autoriteit als ze iets schrijft en dat aan vrouwen tegenstrijdige eisen worden gesteld.

Daarna vliegt Sadouma met Malak naar de kunstminnende sjeik Abdullah Belkhair in Dubai, die zich omringd heeft door enorme televisieschermen. Hij onderbreekt een programma waarin Hratch spreekt over plastische chirurgie voor de paardenrennen. Hij zegt dat het vanwege de politieke chaos in de Arabische landen een moeilijke tijd is voor kunst, maar dat de vrijheid er wel komt. Sadouma kijkt vanuit zijn hotelkamer uit over de stad en verbaast zich over de weelde, alsof men de hemel op aarde vestigt, al is dat volgens de islam een verboden vrucht. 

Tenslotte zien we Abdullah naast Sadouma tijdens de opening van de tentoonstelling in Beiroet onder de titel Auto orientalism. Het lijkt me dat Sadouma daarmee wel erg ver op de toekomst vooruit loopt. Zelf lijkt hij ook niet precies te weten wat hij wil uitdrukken. Hij maakt op mij een nogal onvolwassen, eigengereide indruk.

Hier de teaser.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten