Chika Unigwe over Fata Morgana, VPRO Nieuwkomers, 15 april 2012

Let’s talk about sex.

We zijn in Turnhout in de Kongostraat. Chika Unigwe (1974) toont Wim Brands het fotoalbum uit haar jeugd. Haar vader was parlementslid. Ze woonden in Oost-Nigeria in een huis met vijf woonkamers en twaalf slaapkamers. Ze werd streng katholiek opgevoed. Als het liedje Let’s talk about sex op de radio kwam, zong ze mee en maakte er Let’s talk about bread van.

Toen ze op 21-jarige leeftijd vanwege een huwelijk met een Vlaming in Brussel arriveerde, schrok ze van de zelfbewuste Nigeriaanse vrouwen, die in lingerie achter de ramen zaten. Dat was een cultuurschok voor haar. In 2002 ging ze uit op onderzoek in verband met haar roman Fata morgana (2008). Schaamte is een luxe als je geen geld hebt, hoorde ze van de vrouwen die daar waren om veel geld te verdienen.

Veel vrouwen komen uit Benin City. Ze werden overgehaald door bekenden om voor de familie geld te verdienen, maar moesten een aanzienlijk bedrag aan een middleman betalen. Ze doen hun werk veelal vanuit ’t Keteltje, Het theepotje in het boek, maar dat is beter dan dat ze in de illegaliteit verdwijnen. De vrouwen zwijgen over hun illegale verleden.

Een Nigeriaanse vrouw heeft het stigma dat ze hoer is of schoonmaakster. Toen Chika met haar man en twee vriendinnen door de politie werd aangehouden vroeg die of haar man kon bewijzen dat Chika zijn vrouw was. Ze dachten dat hij met drie prostituees op pad was.

Veel Nigeriaanse prostituees zijn gelovig. Wim Brands gaat met Chika mee naar een pinkstergemeenschap-achtige dienst. De pastoor heeft al heel wat meisjes van de straat gehaald en ondergebracht in projecten als een kapsalon. Veel tegenwerking krijgt hij niet. Ooit werd hij bedreigd door een souteneur, maar hij beschouwt zich als een soldaat, bereid om te sterven.

In België voelde Chika zich meer Afrikaans dan in Nigeria. Ze kleedde zich Afrikaans omdat ze op zoek was naar haar wortels. Ze eet nog altijd geen brood maar warm zoals gefrituurde bakbanaan. De eerste tijd durfde ze niet naar buiten maar kroop in bed als haar man naar zijn werk ging. Ze leed aan faalangst en paniekaanvallen. Haar man kwam daarachter toen hij daar in haar boek over las.

Chika heeft een vloeibare identiteit. Ze is Belgische en Nigeriaanse. In haar boek beschouwt de nieuwkomer zichzelf als een toerist. Dat geeft haar houvast. Het is een manier om identiteit aan te ontlenen. Chika is blij dat zij haar huis bij wijze van spreken op haar rug heeft zitten en niet zoals veel van haar landgenoten ontheemd is.  

Hier haar website, ook met een aantal korte verhalen.